Matematik

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Abaküs antik çağlardan beri kullanılan bir hesaplama aleti.

Maya numaraları

Matematik (Osmanlıca: Riyaziye), ardışık soyutlama ve genellemeler süreci olarak geliştirilen fikirler (yapılar) ve bağıntılardan oluşan bir sistemdir.^[1] Bu yapıların ve bağıntıların oluşturulması sezgi gerektirir.Sezgi,hayal gücü ve tümevarımcı düşünme süreçlerini kapsar. Bağıntılar yapılar arasındaki ilişkilerdir;yapıları birbirine bağlar.^[2] Matematiğin yapısında elemanlar ve önermeler vardır. Elemanlara nokta,doğru,düzlem,üçgen gösterilebilir. Önermelere ise "Üçgenin iç açıları toplamı 180° 'dir" örneği verilebilir. Ancak matematik doğru hüküm veren önermelerle uğraşır.

Matematik insan tarafından zihinsel olarak yaratılan bir sistemdir. Bu durum matematiği soyut hale getirir. Bir çok matematikçi matematiği bir bilimden çok sanat olarak görerek araştırdıkları alanları sadece saf bir estetik kaygı ile incelerler. Matematiği bilimin dili olarak ele alıp, pozitif bilim saymayan filozoflar da vardır.

[değiştir] Türk Dil Kurumu tanımı

Aritmetik, cebir, geometri gibi sayı ve ölçü temeline dayanarak niceliklerin özelliklerini inceleyen bilimlerin ortak adı, riyaziyedir.

Sıfat.Sayıya dayalı, mantıklı, ince hesaba bağlı
^[3]

[değiştir] İçerik ve yaş düzeyleri

Matematik eğitiminde hazırbulunuşluk çok önemlidir. Öyle ki, ritmik saymalar, çıkarma ve çarpma öğrenilmeden bölme işlemi öğrenilemez. Kişi soyut işlemler devresine girmeden trigonometri öğrenemez. Matematik öğretiminde öngörülen hazırbulunuşluluk yaşları aşağıdaki gibidir.

• Toplama  : 6-7 yaş
• Çıkarma  : 6-7 yas
• Çarpma  : 7-8 yaş
• Bölme  : 8-9 yaş
• Ön cebir  : 11-13 yaş
• Cebir 1  : 13+ yaş
• Geometri  : 13+ yaş
• Cebir 2  : 15+ yaş
• Trigonometri: 15+ yaş

arasındadır

[değiştir] Matematik'deki temel kavramlar

• Her sayı bir rakam olmayabilir fakat her rakam bir sayıdır.
• Hem rasyonel hem de irrasyonel olan bir sayı yoktur.
• Çarpımları sabit olan iki doğal sayı; birbirine en uzak seçildiğinde toplamları en büyük değerini alır, birbirine en yakın seçildiğinde toplamları en küçük değerini alır.
• Toplamları sabit olan iki doğal sayı birbirine en uzak seçildiğinde çarpımları en küçük değerini alırken birbirine en yakın seçildiğinde çarpımları en büyük değerini alır.
• İki tek sayının toplamı ve farkı çift sayı, çarpımı tek sayıdır.
• İki çift sayının toplamı farkı ve çarpımı çift sayıdır.
• Tek sayı ile çift sayının toplamı ve farkı tek sayı, çarpımı çift sayıdır.
• Çift sayıların tüm pozitif tam kuvvetleri yine bir çift sayıdır.
• Tek sayıların tüm pozitif tam kuvvetleri yine bir tek sayıdır.
• Pozitif sayıların bütün kuvvetleri pozitiftir.
• Negatif sayılarda çift kuvvetler pozitif, tek kuvvetler negatiftir.
• Aynı işaretli iki sayının çarpım veya bölümleri pozitiftir.
• Zıt işaretli iki sayının çarpım veya bölümü negatiftir.

[değiştir] Ardışık tamsayıların sonlu toplamları

• 1+2+3+4...+n= n.(n+1)/2
• 2+4+6+...+(2n)=n.(n+1)
• 1+3+5+..+(2n-1)=n²
• 0!=1
• En küçük asal sayı 2 dir. bundan başka çift asal sayı yoktur.
• 1 den ve kendisinden başka pozitif ortak böleni olmayan sayılara aralarında asal sayılar denir.

[değiştir] Matematiğin Konuları

[değiştir] Sayılar

Sayılar -- Doğal sayılar -- Tam sayılar -- Asal sayılar -- Rasyonel sayılar -- Reel sayılar -- Karmaşık sayılar -- p-sel sayılar -- Sürreel sayılar -- Matematiksel sabitler -- Sonsuz

[değiştir] Hesap

Aritmetik -- Hesap -- Vektör Hesabı -- Analiz -- Diferensiyel Denklemler (Türevsel) -- Dinamik Sistemler ve Kaos Teorisi -- Kesirli Hesap -- Fonksiyonlar -- Trigonometrik Fonksiyonlar

[değiştir] Temel Matematiksel Yapılar

Monoidler -- Gruplar -- Halkalar -- Cisimler -- Topolojik Uzaylar -- Manifoldlar -- Hilbert Uzayları -- Sıralamalar

[değiştir] Temel Matematiksel Kavramlar

Limit -- Süreklilik -- Türev ve Türevlenebilirlik -- Analitiklik -- İntegrallenebilirlik -- Ölçülebilirlik Ölçütlerin Elenebilirliği -- Eşyapı -- Homotopi -- İyi-sıralılık ilkesi -- Sayılabilirlik --

[değiştir] Matematiğin Ana Dalları

Sayılar Teorisi	Soyut Cebir	Grup Teorisi	Çizge Teorisi

Soyut Cebir -- Sayılar Teorisi -- Cebirsel Geometri -- Grup Teorisi -- Analiz -- Topoloji -- Çizge Teorisi -- Genel Cebir -- Kategori Teorisi -- Matematiksel Mantık -- Türevsel Denklemler -- Kısmi Türevsel Denklemler -- Olasılık -- Kompleks Fonksiyonlar Teorisi

[değiştir] Uzay

Geometri	Trigonometri	Diferansiyel Geometri	Topoloji	Fraktal Geometri

Topoloji -- Geometri -- Trigonometri -- Cebirsel Geometri -- Diferansiyel Geometri -- Diferansiyel Topoloji -- Cebirsel Topoloji -- Lineer Cebir -- Fraktal Geometri

[değiştir] Sonlu Matematik

Kombinatroniks -- Saf Küme Teorisi -- Olasılık -- Hesaplama Teorisi -- Sonlu Matematik -- Kriptografi -- Çizge Teorisi -- Oyun Teorisi

[değiştir] Uygulamalı Matematik

Mekanik -- Sayısal Analiz -- Optimizasyon -- Olasılık -- İstatistik -- Finansal Matematik

[değiştir] Ünlü Kuramlar ve Sanılar

Fermat'nın Son Teoremi -- Riemann Hipotezi -- Süreklilik Hipotezi -- P=NP -- Goldbach Sanısı -- Gödel'in Yetersizlik Teoremi -- Poincaré Sanısı -- Cantor'un Diagonal Yöntemi -- Pisagor Teoremi -- Merkezi Limit Teoremi -- Hesabın Temel Teoremi -- İkiz Asallar Sanısı -- Cebirin Temel Teoremi -- Aritmetiğin Temel Teoremi -- Dört Renk Teoremi -- Zorn'un Lemması

[değiştir] Temeller ve Yöntemler

Matematik Felsefesi -- Sezgici Matematik -- Oluşturmacı Matematik -- Matematiğin Temelleri -- Kümeler Teorisi -- Sembolik Mantık -- Model Teorisi -- Kategori Teorisi -- Teorem İspatlama -- Mantık -- Tersine Matematik -

[değiştir] Matematik Tarihi ve Dünyası

Matematik tarihi -- Matematiğin kronolojisi -- Matematikçiler -- Matematik yarışmaları -- Lateral düşünme

[değiştir] Matematik Yazılımları

• Matlab
• Mathematica
• Mathcad
• Maple
• Macsyma
• Maxima
• Math Type
• Mupad

[değiştir] Dış bağlantılar

• Matematik Video
• Matematik Aşkı
• Matematik
• Matematik Klübü
• Matematik Sitesi
• Matematik Forum
• Matematik Gezegeni
• Matematik
• Matematikciyiz

[değiştir] Kaynaklar

eskıtı esoes esi eso esık eso