Amfibolia

Z Wikipedii

Amfibolia (gr. atak z dwóch stron), amfibologia (gr. dwuznaczność) - błąd logiczny, wypowiedź wieloznaczna (tzw. wieloznaczność kontekstu). Inna nazwa tego błędu to "wieloznaczność składniowa". Amfibolia to wypowiedź, która może być rozumiana na co najmniej dwa sposoby, powstająca na skutek wady składni. Na przykład:

• Zginął piesek z zakręconym ogonkiem, do którego była bardzo przywiązana jego właścicielka.
  • gdzie ze składni wynikać może, że właścicielka była przywiązana do ogonka, choć chodzi oczywiście o przywiązanie do psa.
• Poszukiwanie źródeł zakazu zabijania może wytłumaczyć, na czym polega jego zło.
  • słowo "jego" odnosić się może w tym zdaniu do "odszukania", "zakazu" oraz "zabijania" - powinno zaś jednoznacznie odnosić się do słowa "zabijanie".

Amfibologia bywa stosowana rozmyślnie w wypowiedziach literackich, np.:

AUTOR: Poważny pielgrzym, mimo szron i błoto,

Idzie i wzdycha piechotą...

CHÓR: Musiał się wybrać wcześnie, przed mrozami,

Bo byłby wzdychał saniami...

(Cyprian Norwid, "Poważny pielgrzym...")