Błotniak
Z Wikipedii
Błotniak to jednoosobowy pojazd podwodny z mokrą kabiną przeznaczony do zadań dywersyjnych. Przedprototypy i eksploatowane egzemplarze stacjonowały na Formozie. Pozostałe przechowywano w magazynie. jedyny zrekonstruowany i zmodernizowany pojazd obecnie w pełni sprawny jest wynikiem kilkuletnich prac Stowarzyszenia Grupa Akwanautów Militarnych Błotniak z Gdyni zrzeszające doświadczonych nurków wojskowych i cywilnych., Nazwa pochodzi od kryptonimu projektu. Błotniak to mały ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych. Wszystkie jednostki podwodne Mar Woj RP nazywa się ptakami drapieżnymi, np. sęp, orzeł itp.
Spis treści |
[edytuj] Wersje
- dwa przedprototypy wykorzystane tylko do badań i szkolenia pierwszych płetwonurków
- prototyp i pojazdy seryjne
- smukła wersja rozwojowa z panoramiczną szybą na dziobie i płetwonurkiem leżącym na brzuchu.
Opracowany został ok. 1978 r. w Wyższej Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni.
Prace nad dwoma pojazdami przedprototypowymi oraz prototypami prowadziły Instytut Kontrukcji i Napędu Okrętów oraz Zespół Automatyzacji Okrętów i Telesterowania.
Testy prowadzone do lata 1978 r. wykazały kilka błędów i niedoskonałości:
- pojazd osiągał do 70% wymaganej prędkości
- kłopoty ze sterownością i mała zwrotność (promień cyrkulacji ok. 30 m)
- pojazd był trudny w sterowaniu przez nadmiar czynności skutkujący tendencją do wynurzania i osiadania na dnie
- niedostateczna orientacja oparta wyłącznie na sprzęcie nurkowym i wzroku
Przedprototypy były pojazdami doświadczalnymi nie spełniającymi wymagań odbiorczych. Nie nadawały się do działań bojowych.
Zdecydowano się na budowę nowej jednostki od podstaw, o znacznie zmienionej konstrukcji przy zachowaniu ogólnej koncepcji:
- zwiększono długość i nieznacznie wyporność
- zmieniono kształt na bardziej opływowy i częściowo oblaminowano rury z akumulatorami
- wymieniono lotnicze akumulatory srebrowo-cynkowe na ołowiowe o większej pojemności
- zwiększono moc silnika, uzyskując kontraktową prędkość i zasięg
- śrubę umieszczono w ruchomej dyszy Korta zastępującej ster kierunku zmniejszając promień cyrkulacji do 2 m
- uproszczono obsługę przez automatyzację trymowania i utrzymywania zadanej głębokości
- dla wykrywania przeszkód dodano sonar aktywny zdolny wykryć linę z 30m i sonar pasywny
- w późniejszym czasie zrezygnowano z okna w podłodze przodu pojazdu.
Tak zmodernizowany pojazd został przyjęty przez komisję Układu Warszawskiego w 1979 r. i skierowany do produkcji.
[edytuj] Dane wersji finalnej
- kadłub z laminatu z wlaminowanymi elementami metalowymi
- napęd:
- dwie baterie w przed prototypach lotniczych akumulatorów srebrowo-cynkowych w rurach po bokach kadłuba (do ćwiczeń używano akumulatory wycofane z lotnictwa), zastąpione w pozostałych akumulatorami ołowiowymi.
- dwie przeciwbieżne śruby w dyszy Korta
- silnik elektryczny z wirującym stojanem opracowany w WAT napędzający bezpośrednio śruby
- wyposażenie:
- oświetlenie: dwa reflektory zamykające rury z akumulatorami
- dwie butle sprężonego powietrza za siedzeniem
- sonar aktywny i pasywny
- automatyczne trymowanie i utrzymywanie zadanej głębokości
- transport na przyczepie podłodziowej lub okręcie
- wodowanie:
- dźwigiem
- wwiezienie do wody na przyczepie (slipowanie) – rzadko praktykowane
- zrzucenie ze śmigłowca z wysokości do 5 m
- z pokładu okrętu podwodnego.
[edytuj] Osiągi wg założeń spełnionych przez prototyp z 1979 r.
- prędkość:
- ekonomiczna: 3,5 węzłów
- maksymalna: 5 węzłów
- zasięg: 50 Mm
- wyważony ładunek o masie do 200 kg.
[edytuj] Zespół pracujący nad prototypem
- Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej:
- Jan Biegalski (pracował także nad przed prototypem)
- Bogdan Sówka (pracował także nad przed prototypem)
- Marian Pleszewski
- Bartłomiej Jakus
- Andrzej Domiszewski: sonary
- Bogumił Śliwiński: kierownik pracowni wykonawczo-montażowej
- Wojskowa Akademia Techniczna:
- katedra prof. Dulewicza: silnik.
[edytuj] Zachowane
- Prototyp Nr. 2 w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
