Cystyda

Z Wikipedii

Cystyda (rozwierka) – płonna komórka , która wraz z elementami rozrodczymi - podstawkami (basidium) tworzy hymenium grzybów. Cystydy rozdzielają podstawki od siebie i stąd pochodzi ich polska nazwa – rozwierki. Czasami cystydy występują w grzybni pod hymenium (warstwa subhymenium). Zwykle wystają ponad podstawki.

Cystydy mogą być cienkościenne lub grubościenne, gładkie, lub inkrustowane. Ich kształt i położenie odgrywają ważną rolę przy tworzeniu systematyki grzybów, określaniu ich pokrewieństwa oraz przy oznaczaniu niektórych gatunków.

• Ze względu na położenie wyróżni sie dwa typy cystyd:
  • cheilocystydy – występują na brzegu albo ostrzu blaszki lub rurki. Czasami, gdy są duże, lub jest ich dużo, można ich zobaczyć przez lupę. Tego typu cystydy występują np. u strzępiaków i grzybówek i mają duże znaczenie przy oznaczaniu gatunku;
  • kaulocystydy – występują na trzonie grzybów; mogą występować na całej powierzchni, lub tylko w określonych miejscach, zwykle w górnej części trzonu. Jeżeli są liczne i duże, można je zobaczyć przez lupę, a nawet gołym okiem (trzon wygląda, jak gdyby był oszroniony).
• Ze względu na kształt cystydy dzieli się na: szerokobutelkowate lub wąskobutelkowate.
• Ze względu na inkrustację, reakcje barwne i zawartość wyróżnia się:
  • chrysocystydy – pod wpływem wodorotlenków (KOH, amoniak) ich wnętrze lub niektóre struktury w środku barwią się na żółto;
  • metuloidy – mają grube ściany i krystaliczny lub bezpostaciowy węglan wapnia tworzący grudkę na szczycie cystydy;
  • gleocystydy – zawierają śluzowato-oleistą zawartość, która pod wpływem odczynnika sulfowaniliny czernieje.