Czynnościowa pojemność zalegająca

Z Wikipedii

Podstawowe objętości i pojemności płuc.

Czynnościowa pojemność zalegająca (ang. Functional Residual Capacity; FRC) - ilość gazu oddechowego, która pozostaje w drogach oddechowych po zakończeniu spokojnego wydechu. Jest sumą zapasowej objętości wydechowej (ERV) i objętości zalegającej (RV).

Czynnościowej pojemności zalegającej nie da się zmierzyć podczas zwykłego badania spirometrycznego. W tym celu stosuje się układ zamkniętego spirometru z wykorzystaniem niewchłanialnego gazu wskaźnikowego, zazwyczaj helu. Pacjent oddycha przez kilka minut mieszanką helową, a analizator mierzy stężenie helu w kabinie. Znając początkowe i końcowe stężenia He oraz jego objętość można obliczyć ze wzoru czynnościową pojemność zalegającą (przy założeniu, że pacjent zaczyna badanie od zwykłego wydechu).

$FRC=\frac{V_{s}\cdot(He_{p}-He_{k})}{He_{k}}$ gdzie

$F R C$ - czynnościowa pojemność zalegająca
$V s$ - objętość mieszanki helowej w spirometrze
$H e p$ - stężenie helu na początku badania
$H e k$ - stężenie helu na końcu badania

FRC można także określić w bodypletyzmografii. Po zakończeniu spokojnego wydechu poleca się pacjentowi wykonanie forsownego wydechu przy zamkniętym ustniku. Powoduje to spadek objętości płuc i w efekcie spadek ciśnienia w całej kabinie. Na tej podstawie, przy użyciu prawa Boyle'a-Mariotte'a, można obliczyć wartość FRC.

$FRC=\frac{P_{2}\cdot V_{r}}{P_{1}-P_{2}}$ gdzie

$F R C$ - czynnościowa pojemność zalegająca
$P 2$ - ciśnienie w jamie ustnej na końcu badania
$P 1$ - ciśnienie w jamie ustnej na początku badania
$V r$ - zmniejszenie objętości płuc

[edytuj] Bibliografia

Stanisław Konturek: Fizjologia człowieka. Oddychanie, czynności nerek, równowaga kwasowo-zasadowa, płyny ustrojowe.. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ss. 81-83. ISBN 83-233-1503-5.