Darz bór

Z Wikipedii

Darz bór – tradycyjne powitanie leśników i myśliwych, którzy witają się, żegnają się lub życzą sobie powodzenia na polowaniu: "niech cię bór obdarza, niech przynosi ci dary". Mimo swej archaicznej formy powstało w latach 20. XX wieku.

Twórcą zawołania jest Stanisław Wyrwiński – były inspektor w Dyrekcji Lasów w Poznaniu (obecnej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu). Autor kierując się chęcią integracji polskich leśników i myśliwych oraz wyeliminowania pozostałych po zaborach pozdrowień niemieckich, napisał na Walny Zjazd Leśników Wielkopolski i Pomorza, odbywający się w dniach 31.10 –1.11.1920, wiersz Hasło Leśników Polskich do melodii Pierwszej Brygady. Powstały utwór można traktować jako hymn polskich leśników:

Stajemy dziś razem zbratani,

Jak jeden maż – jak jeden mur,

Obronie puszcz i kniei oddani,

Od morza fal, do szczytów gór;

My borów władarze

Stajem przy sztandarze.

Darz Bór! – tak hasło brzmi,

Gra hejnał chór -

Darz Bór! – Darz Bór!

Do pracy więc w zgodnej gromadzie,

Bo wielki trud – bo pilny czas,

Wspierajmy się w znoju i radzie,

My Leśna Brać – o polski las;

My borów władarze

Stajem przy sztandarze.

Darz Bór! – tak hasło brzmi,

Gra hejnał chór -

Darz Bór! – Darz Bór!

[edytuj] Wyjaśnienie pisowni

W pozdrowieniu darz bór nie chodzi o formę trybu rozkazującego 2. osoby darz, lecz o starą formę rozkaźnika 3. osoby i nie odpowiada ono dzisiejszemu darz nam, borze, lecz niech ci bór darzy, czyli niech cię obdarza, przynosi dary. Powiedzenie darz bór! jest tak samo zbudowane jak formułki: Tak mi dopomóż Bóg czy Bóg zapłać. Nie należy ich uwspółcześniać i zamieniać na Tak mi dopomóż, Boże i Boże, zapłać (czyli wprowadzać formy wołacza Boże), ponieważ człony dopomóż i zapłać nie są rozkaźnikami 2. osoby czasowników dopomagać oraz zapłacić; to także dawne formy 3. osoby trybu rozkazującego, a całość owych powiedzeń odczytuje się następująco: niech mi Bóg dopomoże; niech ci Bóg zapłaci.

[edytuj] Literatura

Sylwan, seria B, nr l, 1936 r.
Łowiec Polski, nr 11, 1998 r.
Przegląd Leśniczy, nr 1, 2003 r.
Bogusław Kreja, Mówię, więc jestem. Rozmowy o współczesnej polszczyźnie, t. I, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2000 r.