Dyskusja:Demostenes (mówca grecki)

Z Wikipedii

<dalszy ciąg do opracowania. Sama niestety nie mogę, ale może Ty to wykorzystasz, Silthorze? D. 08:53, 9 lip 2004 (CEST)>

Od 351 r. Demostenes całą potę gę swej wymowy zwrócił przeciwko Fili powi Macedońskiemu, uważając go za naj większego wroga swobód greckich. Mowy przeciwko Filipowi, zwane „filipikami" zje dnały mu najwyższą sławę. Już pierwsza mowa powstrzymała Filipa od zajęcia Ter mopylów, co wydałoby Grecję środkową na jego łaskę i niełaskę. Trzema mowami ołyntyjskiemi Demostenosowi udało się skłonić Ateńczyków do ruszenia na po moc oblężonemu przez Macedończyków Olyntowi, lecz niestety zapóźno, gdyż flo ta ateńska przybyła już po zdobyciu mia sta. W dalszych filipikach Demostenes wzywa rodaków do zwiększenia zbrojeń, do podniesienia podatków, zredukowania wydatków na przedstawienia teatralne i zagrzewa do wytrwania w oporze. W 338 r. Demostenes zawiera przymiefze z Tebami, lecz bitwa z Filipem pod Cheroneją koń czy się straszną klęską sojuszników (338). Demostenes, który brał udział w bitwie, nie potrafił bronić ojczyzny orężem, tak jak jej bronił wymową i uciekł wraz z innymi Ateńczykami z pola bitwy. Pomimo to za ufania współobywateli nie stracił, a nawet został postawiony wniosek obdarzenia D. złotym wieńcem, najwyższą odznaką ho norową tejże epoki. Wskutek gwałtowne go sprzeciwu partji filomacedońskiej z Eschinesem na czele, sprawa uległa zwło ce aż do r. 330; dało to w tym roku De mostenesowi okazję do wygłoszenia jednej ze swych najsłynniejszych mów: „O Wień cu". Po śmierci Filipa Demostenes nie oce nił należycie młodocianego Aleksandra i wzywał do gwałtownego przeciwko niemu oporu. Zwycięstwo Aleksandra nad Tebań czykami rzuciło taki popłoch w Atenach, że zamyślano nawet wydać wielkiego mów cę zwycięskiemu królowi. W r. 324 uciekł do Aten skarbnik Aleksandra Harpalos, przywożąc z sobą olbrzymie sumy, ukra dzione Aleksandrowi. Pomimo, że Demo stenes był początkowo przeciwny udzielę ni u mu azylu, Harpalos w Atenach pozo stał, jego pieniądze zaś zostały przelane do skarbca ateńskiego i oddane w pieczę De mostenesowi, który część tej sumy zużył na potrzeby państwowe. Gdy Aleksander zażądał zwrotu, Demostenes nie mógł się z tych pieniędzy wyliczyć i został skazany na zapłacenie 50 talentów, których nie mógł zapłacić. Z obawy przed karą ucieka na wyspę Eginę, skąd powraca po roku, po śmierci Aleksandra (323), gdy odżyły na dzieje patrjotów greckich na wyzwglenie się z pod jarzma macedońskiego. Wojna jednak z Antypatrem bierze niepomyślny dla Hellenów przebieg (bitwa pod Kran non), i Ateny otrzymują załogę macedoń ską. Wtedy na wniosek Demadesa Demo stenes zostaje skazany na śmierć, przed którą ucieka do świątyni Posejdona na Ka laurei. Odkryty przez żołnierzy Antypatra, truje się, aby nie wpaść w ręce znienawi dzonego wroga.—Znamy obecnie 61 mów Demostenesa, 56 wstępów do wielkich mów i 6 listów, prawdopodobnie sfałszo wanych. Na pięknie i wielkiej wartości je go mów poznali się już starożytni, którzy pilnie je studjowałi. Pierwsze zbiorowe drukowane wydanie pism Demostenesa wyszło w 1504 u Aldusa w Wenecji. Ostat nio zbiorowe wydanie wydał Blass w Lip sku (3 Ł, 1903—1908). Na język polski przełożył „Filipiki" Nagurczewski (1774), Oskard (1869), I. Poeche (1883—85). Naj lepszą monćJgrafją o Demostenesie jest jeszcze ciągle Schafera, „Demosthenes und seine Zeit" (2 wyd,, 1885—87). W mowach Demostenesa odzwierciadla się przede^ wszystkiem jego wielka miłość ojczyzny i troska o honor jej imienia. Bardzo wysos ki jest również etyczny poziom jego mów,, rzecz w Attyce bynajmniej nie codzien na. Charakterystyczną jest w nich chłodna bezlitosna złośliwość przy równoczesnym braku poczucia humoru. Pod względem stylistycznym mowy jego nie mają sobie prawdopodobnie równych w całej literatu rze krasomówczej świata. Niedoścignioną jest artystyczna konstrukcja, niez vykła harmonja całości, bogactwo wysłowienia, dobór i muzyka wyrazów, jędrność, zwar tość i wyrazistość okresów.