Dioklecjan

Z Wikipedii

Dioklecjan
Imiona	Gaius Valerius Diocles
Panował jako	Imperator Caesar Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus
{{{Poczet}}}
Czas panowania	20 listopada 284 r. - 1 maja 305 r.
Dynastia	-
Data urodzin	22 grudnia ok. 240
Data śmierci	3 grudnia 313 r.lub 316 r.
Lista cesarzy rzymskich

Gaius Aurelius Valerius Diocletianus, Diocles, Docles (ur. ok. 240 w Solinie (łac. Salona), zm. 3 grudnia 313 lub 316 w Spalatum^[1]) - cesarz rzymski od 20 listopada 284 roku do 1 maja 305 roku.

Od jego panowania rozpoczyna się okres w Rzymie, który nazywamy dominatem, jest to zarazem system polityczny. Wprowadził monarchię opartą na armii i scentralizowanej biurokracji.

Był niezamożnym człowiekiem niskiego rodu i całe swe życie związał z armią. Wybrany przez żołnierzy na cesarza w 284 roku, a następnie zatwierdzony przez senat rzymski. Po dwóch latach Dioklecjan podzielił się władzą z Maksymianem. Dioklecjan uważał się za potomka boga Jowisza, natomiast boskim przodkiem Maksymiana był jakoby Herakles. Miało to być przestrogą dla innych pretendentów do cesarskiego tronu. W 293 roku Dioklecjan utworzył tetrarchię, czyli system rządów, w którym władzę w imperium sprawowało czterech ludzi, kontrolujących różne obszary geograficzne - Dioklecjan (wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego), Maksymian (Italia i Afryka), Galeriusz (dolina Dunaju i Bałkany) i Konstancjusz Chlorus (Brytania, Galia i Hiszpania).

[edytuj] Reformy Dioklecjana

• Podzielił kraj na:

• • 13 diecezji
  • 110 prowincji
• Wojsko podzielił na stałe i rezerwowe.
• Rozwijał budownictwo wojskowe i miejskie (termy Dioklecjana)

W latach 303-304 wydał cztery edykty przeciw chrześcijanom, co spowodowało ich prześladowania. Zakazy dotyczyły m.in.: wszelkich zgromadzeń, nakazywały burzenie świątyń, konfiskatę ksiąg i naczyń liturgicznych^[2]. Zobacz też: Edykt antychrześcijański Dioklecjana 303 r.

Walczył z Persami i Germanami. Stłumił powstanie chłopskie w Galii. 1 maja 305 roku wycofał się z życia publicznego i zamieszkał w pałacu w Spalatum (obecnie Split) nad Adriatykiem, tam zmarł w roku 316 z przyczyn naturalnych.

Z żoną Priską miał córkę Galerię Walerię - drugą żonę cesarza Galeriusza.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Paweł Janiszewski: Dioklecjan. [w:] Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa 2002, t. 7, s. 196.
2. ↑ Praca zbiorowa, 2006, Wielka Historia Świata, t.11, Polskie Media Amer.Com, ss. 79, ISBN 83-7425-366-5