Dochód rozporządzalny

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: nieencyklopedyczny styl, uzupełnić oznaczenia, dopisać odpowiednie tożsamości makroekonomiczne, poprawić formatowanie tekstu (np. wypunktowania). Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Ten artykuł wymaga dodania linków wewnętrznych. Jeśli możesz, dodaj je teraz. Linki do innych haseł: hasło, hasłowy, hasłami zapisujemy jako [[hasło]], ''[[hasło]]wy'', '''[[hasło|hasłami]]'''.

Dochody i wydatki gospodarstw domowych są jednymi z najważniejszych wskaźników charakteryzujących warunki życia ludności w danym państwie, regionie lub innej jednostce terytorialnej. Ich wysokość oraz struktura świadczą o poziomie rozwoju tejże jednostki. Badaniem i analizą dochodów i wydatków gospodarstw domowych zajmuje się Główny Urząd Statystyczny - na podstawie uzyskanych danych dokonywana jest ocena sytuacji materialnej ludności.

[edytuj] Definicja

Dochód rozporządzalny (dochód osobisty do dyspozycji, rozporządzalne dochody osobiste, household's available income) jest to ta część dochodu gospodarstwa domowego, którym może ono dysponować, przeznaczając na konsumpcję, inwestycje lub oszczędności.

Pojęcie dochodu rozporządzalnego ściśle wiąże się zatem z pojęciem w stosunku do niego szerszym - dochodem gospodarstwa domowego - i od niego właśnie należy rozpocząć analizę dochodu rozporządzalnego.

Dochód gospodarstwa domowego definiuje się jako maksymalną kwotę, którą gospodarstwo domowe może przeznaczyć na konsumpcję, inwestycje lub oszczędności w obrębie jednego okresu rozliczeniowego, przy czym nie występuje konieczność finansowania tych wydatków z dotychczasowych oszczędności czy pożyczek, upłynniania majątku finansowego ani rzeczowego. Dochód rozporządzalny natomiast stanowi dochód całkowity pomniejszony o trwałe obciążenia finansowe.

[edytuj] Składniki dochodu i dochodu rozporządzalnego

Podstawowe składniki dochodu gospodarstw domowych to:
1. wynagrodzenia za pracę:

• uposażenie
  
• premie i nagrody wypłacane przez pracodawcę
  
• dodatki z tytułu pracy w uciążliwych warunkach
  
• dobra i usługi zapewniane pracownikom w ramach tzw. pakietu socjalnego

2. przychody z działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek lub z działalności rolniczej:

• zyski i straty z prowadzonej działalności
  
• dochody z tytułu umów zlecenia
• honoraria autorskie

3. przychody z majątku trwałego:

• otrzymane odsetki od kapitału
  
• otrzymane dywidendy
  
• dochody z posiadanego majątku trwałego

4. transfery z budżetu państwa:

• otrzymywane świadczenia z tytułu rent i emerytur
  
• świadczenia otrzymywane z tytułu uczestnictwa w nieobowiązkowych filarach ubezpieczeń
  
• stypendia
  
• kredyty studenckie
  
• pomoc otrzymywana od organizacji charytatywnych.

Całkowity dochód = 1+2+3+4+5

Na podstawie obliczonego w ten sposób całkowitego dochodu można teraz wyliczyć wysokość dochodu rozporządzalnego. W tym calu należy pomniejszyć całkowity dochód o tzw. trwałe obciążenia finansowe, w tym:
6.obciążenia podatkowe
7.składki na ubezpieczenia społeczne
8.składki na ubezpieczenia zdrowotne.

Dochód rozporządzalny = całkowity dochód – 6 - 7 – 8

[edytuj] Dochód rozporządzalny na poziomie makroekonomicznym

W modelu gospodarki, w którym pomijamy podatki pośrednie, dochód rozporządzalny obliczamy jako:

YD = Y – NT

YD – dochód rozporządzalny
Y – dochód narodowy
NT – podatki netto (podatki minus transfery)