Dorosłe Dzieci Alkoholików
Z Wikipedii
DDA - Dorosłe Dzieci Alkoholików (ang. ACoA = Adult Children of Alcoholics lub ACA = Adult Children Anonymous) - samopomocowe grupy wsparcia działające na bazie przejętego z ruchu AA (po niewielkich adaptacjach) programu Dwunastu Kroków. Opierają się na założeniu, że ludziom z określonymi problemami najlepiej pomogą w zdrowieniu spotkania z osobami o podobnych trudnościach. Stworzono je z myślą o osobach, które dorastały w domu, gdzie przynajmniej jedno z rodziców było alkoholikiem i w związku z tym osoby te wykształciły cechy ułatwiające egzystowanie w takiej rodzinie, lecz wydatnie utrudniające życie poza nią.
W źródłach amerykańskich obecnie równolegle pojawiają się nazwy ACoA (Dorosłe Dzieci Alkoholików) i ACA (Anonimowe Dorosłe Dzieci), dla odzwierciedlenia, że podobne problemy mogą dotyczyć nie tylko osób z rodzin z problemem alkoholowym, lecz także wychowanych w rodzinach, w których istniały innego rodzaju dysfunkcje (nadużycia seksualne, przemoc, perfekcjonizm, nadmierna religijność, emocjonalny rozpad małżeństwa rodziców, zakaz wyrażania uczuć itp.) W Polsce dotychczas funkcjonuje głównie pojęcie DDA, czasem z zaznaczeniem, że chodzi także o DDD (Dorosłe Dzieci rodzin Dysfunkcyjnych)..
Spis treści |
[edytuj] Historia DDA
[edytuj] USA
Około 1976 roku w Nowym Jorku cztery lub pięć osób, opuściło Alateen i zaczęło uczęszczać na Al-Anon jako osoby dorosłe. Nie mogąc się odnaleźć w grupie gdzie byli odpowiednicy ich rodziców, postanowili założyć własną grupę Al-Anon, którą nazwali Hope for Adult Children of Alcoholic (Nadzieja dla Dorosłych Dzieci Alkoholików). Spotkania odbywały się w budynku Smithers na Manhattanie. Rozpoczęcie i zakończenie spotkania było takie samo jak w Al-Anon, lecz reszta spotkania została zmieniona. Do grupy został zaproszony jako gość Anonimowy Alkoholik, pięćdziesięcioletni Tony A. Zaproszono go ze względu na jego wypowiedzi o wpływie dorastania w domu alkoholika na jego dorosłe życie. Różnica wieku pomiędzy nimi była znaczna gdyż uczestnicy byli dwudziestolatkami. Bariera wieku jednak znikała gdy zaczynali mówić o doświadczeniach i uczuciach wyniesionych z domów rodzinnych. Identyfikowali się z nim, i został on stałym uczestnikiem grupy.
Po pół roku zamiast wzrostu liczby uczestników grupy, czego oczekiwali wcześniej, dopiero co rozwijająca się grupa zaczynała się kurczyć do trzech lub czterech osób. Grupa była bliska zamknięcia. Tony zaprosił osoby z AA do dołączenia się do grupy, jako osoby które też miały rodziców alkoholików. Na pierwsze spotkanie przyszło 17 na trzecim było ponad 100 osób. Byt grupy stał się na tyle pewny, że część osób utworzyło drugą grupę Generations (Pokolenia) ze spotkaniami w St. Jean Baptiste Church. Grupie tej przewodniczył Tony A., który ciągle też uczęszczał na spotkania pierwszej grupy. Grupa istniała bez formalnego określenia, kto do niej może należeć. Po pół roku Tony A. za namową grupowiczów napisał The Laundry List, w których opisał cechy Dorosłych Dzieci Alkoholików. Ten dzień można uznać za początek istnienia idei grupy Dorosłych Dzieci Alkoholików. Na bazie tej listy rozpoczęto wkrótce spotkania w Kalifornii i Teksasie.
W 1979 roku opublikowano artykuł w Newsweeku o tym, że mieszkanie z alkoholikiem jako członkiem rodziny powoduje długoterminowe dysfunkcje zachowania. Był to pierwszy artykuł w czasopiśmie amerykańskim.
[edytuj] Polska
W Polsce jako pierwszy o problemach dorosłych dzieci alkoholików zaczął mówić Jerzy Mellibruda w połowie lat osiemdziesiątych. Wtedy też (jesienią 1986 roku) powstały pierwsze grupy samopomocowe DDA. Początkowo nie opierały się na systemie 12 kroków AA, dopiero nieco później odwołano się do tej metody oraz do pracy nad cechami DDA (wg metody Mellibrudy).
Od początku lat dziewięćdziesiątych w Polsce prowadzi się szkolenia dla osób pragnących prowadzić grupy DDA.
Początkowo dostępna w Polsce literatura związana z problemem DDA obejmowała tłumaczenia książek autorów amerykańskich (np. Dorosłe Dzieci Alkoholików Janet G. Woititz), jednak dość szybko pojawiły się związane z tematem, lepiej dostosowane do polskich realiów opracowania autorów takich jak Jerzy Mellibruda, Zofia Sobolewska, Anna Dodziuk, czy Wanda Sztander. Literatura dotycząca DDA wydawana była lub jest m.in. przez Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości (obecnie Instytut Psychologii Zdrowia) i kilka wydawnictw komercyjnych. W ostatnich latach sporadycznie odnotowuje się też zainteresowanie prasy tymi tematami.
[edytuj] Czym różni się DDA od AA, Al-Anon, Alateen
Choć program zdrowienia DDA korzysta z 12 kroków i 12 tradycji przejętych z AA oraz nawiązuje do problematyki współuzależnienia, podobnie jak Al-Anon są jednak pewne różnice:
- Inaczej niż w AA, głównym celem uczestnictwa w mityngach DDA (lub innej formy pracy) nie jest zaprzestanie nałogu picia alkoholu (lub używania innych substancji zmieniających nastrój), lecz wyzdrowienie ze skutków dorastania w rodzinie gdzie taki problem występował, lub rodzinie dotkniętej inną dysfunkcją. Choć, jak mówi jedna z cech DDA, "staliśmy się osobami uzależnionymi, lub poślubiliśmy osoby uzależnione", stąd wiele osób może identyfikować się zarówno z DDA, jak i z uzależnieniem od alkoholu lub innymi problemami.
- Z uwagi na fakt, że dziecko w rodzinie alkoholowej wyrasta zwykle w otoczeniu rodzica pijącego (najczęściej ojciec, choć problem ten dotyka też co raz częściej kobiet) i rodzica współuzależnionego (zwykle matka), uczestnictwo w mityngach czy terapiach AA lub Al-Anon może powodować u Dorosłego Dziecka złe skojarzenia z dysfunkcyjnym domem.
- Ze względu na niski wiek uczestników Alateen (są to grupy dla nastolatków wychowywanych w domach, gdzie występuje problem alkoholowy) grupy te funkcjonują pod kierunkiem terapeuty. Jednak zdarzać się może dość często, że członkowie Alateen po osiągnięciu pełnoletniości kontynuują swą pracę w DDA.
- Według formularzy rejestracyjnych Światowych Służb DDA (ACA World Service Organization) oprócz bardzo zbliżonego dla wszystkich tych wspólnot programu 12 kroków i 12 Tradycji, którego prekursorem był ruch Anonimowych Alkoholików (AA), DDA posiada również unikatowe materiały własne: The Problem (The Laundry List), w wersji polskiej jak dotąd występujące w postaci tekstów "Problem" i "Lista Cech DDA" oraz The Solution - "Rozwiązanie".
[edytuj] Metody pracy z DDA
Choć określenie "syndromu DDA" jest jedno, różne mogą być metody pracy nad usuwaniem skutków dorastania w "alkoholowym lub inny sposób dysfunkcyjnym domu":
1. Terapia indywidualna - w formie indywidualnych konsultacji z terapeutą (w warunkach polskich zwykle psychologiem, w Stanach Zjednoczonych bywa to często psychiatra), rozmowy o problemach, przeżywanych emocjach, z możliwością otrzymywania informacji zwrotnych oraz porad.
2. Terapia grupowa DDA pod kierunkiem terapeuty - grupę prowadzi zwykle odpowiednio wykwalifikowany psycholog, możliwe jest dzielenie się przez uczestników swoimi przeżyciami i problemami, zasięganie rad od terapeuty i otrzymywanie informacji zwrotnych od innych uczestników; w bardziej zaawansowanych formach możliwe jest także zadawanie prac pisemnych, praca w parach lub małych grupach, czy bardziej zaawansowane formy psychoterapii (np. psychodrama czy ustawienia).
W Polsce istnieje możliwość korzystania z obu form terapii w wersji płatnej albo całkowicie lub częściowo refundowanej przez ośrodki rządowe lub samorządowe (NFZ, PARPA, budżety gmin).
3. Uczestnictwo w mityngach DDA - "dzielenie się doświadczeniem, siłą i nadzieją", w połączeniu z pracą na programie 12 kroków DDA. Mityng jest grupą samopomocową: podczas spotkań możliwe jest korzystanie z doświadczeń innych uczestników, jednak bez możliwości udzielania rad, komentowania, czy przerywania wypowiedzi innych uczestników; prowadzącymi mityngi są zwykle osoby ze Wspólnoty DDA dysponujące największym doświadczeniem, zaangażowaniem lub "stażem zdrowienia"; jednym z warunków bezwzględnie obowiązującym na mityngach jest zachowanie anonimowości spotkanych tam osób oraz zasłyszanych spraw i zdarzeń.
W Polsce istnieje możliwość uczestnictwa w mityngach wielu różnych grup DDA (działa m.in. kilka grup na Mazowszu, grupy w Wielkopolsce oraz na terenie Dolnego i Górnego Śląska). Uczestnictwo w mityngach DDA jest zawsze bezpłatne. Grupy utrzymują się jedynie z własnych, dobrowolnych składek na cele organizacji spotkań (wynajęcie sali, materiały informacyjne itd.)
Doświadczenie wielu DDA wskazuje, że możliwe i skuteczne jest łączenie w pracy nad sobą korzyści uzyskanych ze stosowania 2-3 z wymienionych metod.
[edytuj] Bibliografia
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona Służb Światowych DDA (en)
- Strona DDA Region Mazowsze
- forum dla ddd i dda http://ddda.mojeforum.net/index.php
