Dostosowanie

Z Wikipedii

Dostosowanie (darwinowskie "fitness") – zasadnicze pojęcie w Darwinowskim mechanizmie ewolucji drogą doboru naturalnego. W modelach genetyki populacyjnej parametr ten oznaczana się zwykle zwykle jako w. Jest miarą sukcesu ewolucyjnego, czyli jest wypadkową długości życia i liczby potomstwa.

Dostosowanie bezwzględne danego genotypu wyraża się jako stosunek osobników o danym genotypie w danym pokoleniu do liczby tych osobników w poprzednim pokoleniu (wartość większa od 1 oznacza upowszechnianie się danego genotypu - pozytywną selekcję; wartość <1, czyli spadek frekwencji z pokolenia na pokolenie, wskazuje na selekcję przeciw danemu genotypowi).

Dostosowanie względne porównuje przeciętną przeżywalność potomstwa osobników o danym genotypie w stosunku do średniej dla całej populacji (wartość >1 wskazuje na wyższy sukces reprodukcyjny, <1 - na niższy od średniej). Ten parametr (powiązany z pierwszym) jest łatwiejszy do zmierzenia w praktyce.

Osobnik może zwiększyć swoje dostosowanie, czyli liczbę swoich alleli w kolejnych pokoleniach dzięki temu, że sam się wydajniej rozmnoży lub dłużej przeżyje, ale także dzięki temu, że wspomoże przeżycie i rozród krewnych, nosicieli tych samych alleli - jest to wyjasnienie altruizmu wśród zwierząt.

Po raz pierwszy nowoczesne matematyczne ujęcie doboru naturalnego, połączone z ilościowym zdefiniowaniem dostosowania, wprowadził w 1924 roku J.B.S. Haldane. Chociaż więc historycznie termin ten sięga do hasła o "przeżyciu najlepiej dostosowanych" (survival of the fittest), zapożyczonego przez Darwina od socjologa Herberta Spencera, nie oznacza - wbrew zwulgaryzowanemu rozumieniu - brutalnego "zwycięstwa silniejszego", lecz może też wyjaśniać ewolucję kooperacji (jeśli pozwala ona skuteczniej przekazywać geny niż agresja) - jak wykazał po raz pierwszy W.D. Hamilton w 1964 r. w swym modelu doboru krewniaczego.