Dziesięcionogi

Z Wikipedii

Dziesięcionogi
Morski krab Corystes cassivelaunus.
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	skorupiaki
Gromada	pancerzowce
Rząd	dziesięcionogi
Nazwa systematyczna
Decapoda

Dziesięcionogi (Decapoda) – rząd skorupiaków wyższych liczący ponad 6000 gatunków z nadrzędu raków właściwych (Eucarida) u których zwykle pierwsza para odnóży krocznych jest przekształcona w duże szczypce. Obejmuje kraby, homary, krewetki, raki oraz kilka mniej znanych rodzin.

Jak sama nazwa wskazuje mają dziesięć nóg. Pierwsze trzy pary odnóży tułowiowych to szczękonóża (maxillipedes), których zadaniem jest chwytanie pokarmu. Pozostałe pięć są odnóżami lokomocyjnymi będące funkcjonujące albo jako odnóża kroczne (pereiopody) lub pływne (pleopody). Pancerz (karapaks) jest zrośnięty z segmentami tułowiowymi i podzielony bruzdami na mniejsze pola.

[edytuj] Klasyfikacja

Klasyfikacja zmieniała się wielokrotnie. Dawniej jako kryterium rozróżniające przyjmowano sposób życia i stosownie do tego wyróżniano Natantia (pływające) i Reptantia (kroczące).

Dzielą się na:

• długoodwłokowe (Macrura) – rak, krewetka, homar
• krótkoodwłokowe (Brachyura) – krab
• miękkoodwłokowe (Anomura) – pustelnik

Rząd Decapoda Latreille, 1802

• podrząd Dendrobranchiata Bate, 1888 —
  • nadrodzina Penaeoidea Rafinesque, 1815
  • nadrodzina Sergestoidea Dana, 1852
  • nadrodzina Pleocyemata Burkenroad, 1963
• Infraorder Stenopodidea Claus, 1872
• Infraorder Caridea Dana, 1852 — true shrimp
  • nadrodzina Procaridoidea Chace & Manning, 1972
  • nadrodzina Galatheacaridoidea Vereshchaka, 1997
  • nadrodzina Pasiphaeoidea Dana, 1852
  • nadrodzina Oplophoroidea Dana, 1852
  • nadrodzina Atyoidea de Haan, 1849
  • nadrodzina Bresilioidea Calman, 1896
  • nadrodzina Nematocarcinoidea Smith, 1884
  • nadrodzina Psalidopodoidea Wood-Mason & Alcock, 1892
  • nadrodzina Stylodactyloidea Bate, 1888
  • nadrodzina Campylonotoidea Sollaud, 1913
  • nadrodzina Palaemonoidea Rafinesque, 1815
  • nadrodzina Alpheoidea Rafinesque, 1815
  • nadrodzina Processoidea Ortmann, 1890
  • nadrodzina Pandaloidea Haworth, 1825
  • nadrodzina Crangonoidea Haworth, 1825
• Infraorder Eryonoidea de Haan, 1841
• Infraorder Achelata Scholtz & Richter, 1995
• Infraorder Astacidea Latreille, 1802 -
  • nadrodzina Enoplometopoidea de Saint Laurent, 1988
  • nadrodzina Glypheoidea Winkler, 1883
  • nadrodzina Nephropoidea Dana, 1852
  • nadrodzina Astacoidea Latreille, 1802
  • nadrodzina Parastacoidea Huxley, 1879

Infraorder Thalassinidea Latreille, 1831

• • nadrodzina Thalassinoidea Latreille, 1831
  • nadrodzina Callianassoidea Dana, 1852
  • nadrodzina Axioidea Huxley, 1879

Infraorder Anomura MacLeay, 1838

• • nadrodzina Lomisoidea Bouvier, 1895
  • nadrodzina Galatheoidea Samouelle, 1819 —
  • nadrodzina Hippoidea Latreille, 1825
  • nadrodzina Paguroidea Latreille, 1802 —
• Infraorder Brachyura Latreille, 1802 —
• Section Dromiacea de Haan, 1833
  • nadrodzina Homolodromioidea Alcock, 1900
  • nadrodzina Dromioidea de Haan, 1833
  • nadrodzina Homoloidea de Haan, 1839
• Section Eubrachyura de Saint Laurent, 1980
  • nadrodzina Raninoidea de Haan, 1839
  • nadrodzina Cyclodorippoidea Ortmann, 1892
  • nadrodzina Dorippoidea MacLeay, 1838
  • nadrodzina Calappoidea Milne Edwards, 1837
  • nadrodzina Leucosioidea Samouelle, 1819
  • nadrodzina Majoidea Samouelle, 1819
  • nadrodzina Hymenosomatoidea MacLeay, 1838
  • nadrodzina Parthenopoidea MacLeay, 1838
  • nadrodzina Retroplumoidea Gill, 1894
  • nadrodzina Cancroidea Latreille, 1802
  • nadrodzina Portunoidea Rafinesque, 1815
  • nadrodzina Bythograeoidea Williams, 1980
  • adrodzina Xanthoidea MacLeay, 1838
  • nadrodzina Bellioidea Dana, 1852
  • nadrodzina Potamoidea Ortmann, 1896
  • nadrodzina Pseudothelphusoidea Ortmann, 1893
  • nadrodzina Gecarcinucoidea Rathbun, 1904
  • nadrodzina Cryptochiroidea Paulson, 1875
  • nadrodzina Pinnotheroidea de Haan, 1833
  • nadrodzina Ocypodoidea Rafinesque, 1815
  • nadrodzina [[Grapsoidea] MacLeay, 1838