Elektryczny pastuch

Z Wikipedii

Elektryczny pastuch (zwany także czasem "polaryzatorem") - rodzaj ogrodzenia, wykorzystywanego na pastwiskach, zabezpieczającego przed wychodzeniem zwierząt hodowlanych poza ogrodzenie, a także zabezpieczających pastwisko przed wchodzeniem na nie z zewnątrz zwierzyny dzikiej. Stosowany głównie na pastwiskach krów i kóz.

Elektryczny pastuch składa się z impulsowej przetwornicy, wytwarzającej kilka razy na sekundę impuls elektryczny o krótkim czasie trwania, bardzo wysokim napięciu elektrycznym - rzędu 10 kilowoltów i o niewielkiej energii rzędu jednego lub najwyżej kilku dżuli. Impulsy rozprowadzane są nieizolowanym przewodem otaczającym chroniony obszar. Przeciwny biegun przetwornicy jest uziemiony, wysokie napięcie w ogrodzeniu pojawia się więc względem ziemi i działa na wszystkie obiekty - żywe i nieożywione - łączące przewód pastucha z ziemią. Drut tego ogrodzenia musi być rozciągnięty na słupkach z izolatorami w ten sposób, żeby w żadnym punkcie ogrodzenia nie dotykały do niego żadne przedmioty (gałęzie, zarośla albo trawy), które w razie deszczu lub rosy mogą spowodować uziemienie przewodu pastucha a tym samym zmniejszenie lub nawet zniweczenie jego działania.

Ogrodzenie takie działa także odstraszająco: zwierzęta bardzo szybko uczą się, że dotknięcie przewodu wywołuje nieprzyjemne - choć niegroźne dla ich zdrowia i życia porażenie prądem elektrycznym i potem unikają dotykania drutu, co praktycznie eliminuje możliwość przekroczenia przez nie linii ogrodzenia. Skuteczność takich ogrodzeń rozciąga się także na miejsca, w których elektryczny pastuch jest tylko atrapą: rozciągnięcie zwykłego sznurka na pastwisku, na którym zamontowany jest działający pastuch elektryczny wywołuje u zwierząt taki sam strach przed jego dotknięciem, jak przed dotknięciem znajdującego się pod napięciem drutu.

Z drugiej jednak strony dość szybko zwierzęta zauważają, jeśli zdarzy się, że elektryczny pastuch wyłączy się lub ulegnie uszkodzenia i już w krótkim czasie po tym ignorują niezagrażające nieprzyjemnymi konsekwencjami ogrodzenie z drutu.

Źródłem zasilania przetwornicy elektrycznego pastucha może być akumulator elektryczny lub sieć elektryczna. Ogrodzenie powinno być - ze względu na skuteczność działania - tak zaprojektowane, aby odległość pomiędzy punktem uziemienia przetwornicy a najdalszym fragmentem ogrodzenia nie przekraczało kilku (np. 5 lub 10, w zależności od typu urządzenia i od rodzaju gruntu i jego oporności wynikającej także z wilgotności) kilometrów.