Fossillagerstätte
Z Wikipedii
Fossillagerstätte, Fossil-lagerstätten, Fossil lagerstätten, Fossil lagerstätte - termin paleontologiczny pochodzący z języka niemieckiego (w wolnym tłumaczeniu - magazyn skamieniałości, złoże skamieniałości) oznaczający osady z nagromadzeniem wielkiej ilości doskonale zachowanych skamieniałości.
Wyróżnia się dwa podstawowe typy Fossillagerstätte:
- 1. Konzentrat-Lagerstätten - osady zawierajace masowe wystąpienia rozłączonych elementów szkieltowych, np. muszli albo kości, przynajmniej w pewnym stopniu przemieszczone poza obszar śmierci zwierząt i często pochodzące z różnych horyzontów czasowych.
- 2. Konservat-Lagerstätten - nagromadzenia wyjątkowo dobrze zachowanych skamieniałości, o w większości nierozłączonych elementach szkieletowych i często z zachowanymi częściami miękkimi (lub ich odciskami lub odlewami). Tworzą się one z reguły w środowiskach o wysokim deficycie tlenu i związanym z tym ubóstwem organizmów dennych (bentosu), jednocześnie szybkim tempie osadzania się osadu. Umożliwiało to bowiem szybkie pogrzebanie padłych organizmów, a jednocześnie zabezpieczało przed zniszczeniem organizmów przez penetrujące osad denny zwierzęta czy mikroorganizmy.
Fossillagerstätte dostraczają bardzo cennych danych paleontologicznych, ze względu na dobry stan zachowania i wielką ilość okazów, a przeważnie takze różnorodność taksonomiczną skamieniałości. Jednakże nie mogą być utożsamiane z biocenozą, gdyż z reguły zachowywanie się skamieniałości w nich jest silnie selektywne.
Najbardziej znane Fossillagerstätte:
- Ediacara - fauna wendu, tzw. fauna ediakarańska
- Łupki z Burgess - skamieniałości środkowego kambru
- Mazon Creek – skamieniałości środkowego pensylwanu (karbon)
- Holzmaden - skamieniałości jurajskie, zwłaszcza gady morskie ichtiozaury, plezjozaury
- Solnhofen - skamieniałości najwyższej jury (tyton), w tym szkielty praptaka archeopteryksa
- Messel - skamieniałości eocenu, głównie kręgowców
- bursztyn - różnowiekowe, przeważnie kenozoiczne skamieniałości stawonogów
- Rancho La Brea - skamieniałości wielkich ssaków plejstocenu
[edytuj] Bibliografia:
- R. Niedźwiedzki , 2002: Zespół skamieniałości a biocenoza - reprezentatywność zapisu paleontologicznego. Przegląd Geologiczny, 50, Nr. 10: 899-904.
- [1] lista na stronie Uniwersytetu w Bristol