Garum
Z Wikipedii
Garum - jedna z podstawowych ingrediencji kuchni rzymskiej. Był to rodzaj pikantno-słonej pasty produkowanej najprawdopodobniej z marynowanych wnętrzności ryb morskich. Była artykułem codziennego użytku, a jej producenci zdobywali ogromne fortuny.
Podstawowym centrum produkcji garum była Hispania Tarraconensis.
Rzymskie ruiny przetwórni ryb w których wytwarzano garum znajdują się również w Maroku m.in. w Lixus w pobliżu Al-Araisz (Larache) oraz w Tangerze, niedaleko Grot Herkulesa.
Cytat z rzymskiego poety Marcjalisa: "Papilusowi tak cuchnie z ust, że najsilniejszy zapach perfum zamienia się przy nim w odór garum".
Współcześnie podobny lub wręcz identyczny z garum sos rybny jest jedną z podstawowych przypraw w Azji Pd.-Wsch., zwłaszcza w Wietnamie, gdzie znany jest jako nước mắm.
