Giambattista Vico

Z Wikipedii

Giambattista Vico (ur. 1668 r., zm. 1744 r.) - włoski filozof, historiozof, zaliczany do oświecenia francuskiego. Urodził się i przeżył niemal całe swoje życie w Neapolu. Giambattista jako siedmioletni chłopiec uległ wypadkowi - spadł z wysokiej drabiny i doznał pęknięcia czaszki. Chirurg-balwierz operował tak niewprawnie, że oczekiwano śmierci chłopca. Po kilkuletniej rekonwalescencji Vico powrócił jednak do zdrowia, ale przez całe życia był człowiekiem fizycznie wątłym, o nadmiernej wrażliwości. W wieku trzydziestu lat wygrał konkurs na wykładowcę retoryki Uniwersytetu Neapolitańskiego i na tym stanowisku pozostał już do końca życia. Jego najważniejszym dziełem, stale poprawianym, była Nauka nowa (trzecia i ostatnia wersja ukazała się już po śmierci autora).

Vico zapoczątkował historyzm, to znaczy doszukiwanie się w procesach dziejowych prawidłowości. Miał nadzieję, że zostanie w ten sposób napisana "historia idealna" (storia ideal' eterna). Badania zaczął od języka (zwłaszcza etymologii słów) oraz poezji i mitów historycznych. Dzieje ludzkości jego zdaniem przechodziły przez trzy cykle (corso):

• epokę bogów - w których dominuje religia, prawa są surowe, a język jest obrazowy (hieroglify);
• epokę bohaterów (herosów) - panują surowe obyczaje, w języku dominuje poezja;
• epokę ludzi - człowiek osiąga pełną samowiedzę, ufa własnym zdolnościom, pojawia się język prozaiczny oraz historiografia.

W dalszym rozwoju następuje powrót do dawnego stanu rzeczy (ricorso) i proces dziejowy zaczyna się od początku.