Halford John Mackinder

Z Wikipedii

Sir Halford John Mackinder (ur. 1861, zm. 1947), jeden z najwybitniejszych brytyjskich geografów, jeden z twórców geopolityki.

[edytuj] Życiorys i kariera naukowa

Skończył Uniwersytet Oksfordzki, specjalizując się w geografii fizycznej, łącząc ją później z ekonomią i politologią. Był jednym z założycieli London School of Economics i jej dyrektorem w latach 1903-1908.

W 1887 został wykładowcą na Oksfordzie
W 1902 opublikował pracę "Brytania i morza brytyjskie", która zyskała mu sławę m. in. przez dosadne i lakoniczne sformułowanie pozycji strategicznej Wielkiej Brytanii - Brytania to grudka węgla otoczona przez ryby.
W 1904 sformułował swoją najsłynniejszą teorię Heartlandu (serca Eurazji). Wyłożył ją w artykule "Geograficzna osnowa historii"', opublikowanym przez Royal Geographical Society. Do dzisiaj stanowi ona podstawę stosunków międzynarodowych, a w USA stała się podstawą budowy doktryny powstrzymywania Związku Radzieckiego w Eurazji (containment).

Był współzałożycielem University of Reading w 1892, i Geographical Association w 1893.
1910 został wybrany do parlamentu.
1919 napisał drugie ważne dzieło "Idee demokratyczne i społeczeństwo" (Democratic Ideals and Society). To tam napisał najbardziej znane swoje słowa:"kto panuje we wschodniej Europie-panuje nad sercem Eurazji. Kto panuje nad sercem Eurazji-ten panuje nad wyspą światową-kto panuje nad wyspą światową ten panuje nad światem."
Dostał tytuł szlachecki 1920.

[edytuj] Znaczenie Mackindera

Jego nowatorstwo polegało na traktowaniu zagadnień historycznych jako wykładni geografii. Potrafił spojrzeć na dzieje świata globalnie z perspektywy obserwatora kuli ziemskiej. Wyszedł od stwierdzenia, że lądy stanowią faktycznie małe wysepki na oceanie światowym, a panowanie na lądach zapewnia kontrolę tego morza. Kluczową dla jego teorii geopolityki była koncepcja Heartlandu. Heartland to według niego stepy Azji Środkowej (dzisiejsze republiki środkowoazjatyckie), opanowanie Heartlandu daje kontrolę nad Eurazją. Ta z potęg, która kontroluje Eurazję, może zapanować nad światem. Zwolenniczką jego teorii jest m.in. obecna sekretarz stanu USA Condoleezza Rice. Potwierdzeniem jego teorii jest wyścig strategiczny USA i Rosji o wpływy w Azji Środkowej.