Hans Sachs
Z Wikipedii
Hans Sachs (ur. 5 listopada 1494 w Norymberdze; zm. 19 stycznia 1576, tamże) - niemiecki poeta przypowieściowy, meistersinger i dramaturg. Był synem krawca, pracował jako czeladnik szewski kształcił się równocześnie na Meistersingera. Wybijając się wkrótce na czoło, stał się sławny, osiadłszy po kilkuletniej wędrówce w Norymberdze, wyzwolony na „mistrza” w roku 1517. W roku 1523 sławił Lutra wierszem „Die Wittenbergisch Nachtigall”, w roku 1524 rozprawił się z przeciwnikami reformacji w 4 dialogach prozą. Silnie oddziałała na jego twórczość rozległa lektura. Poeta bardzo płodny aż do starości, do roku 1567 napisał 4275 poematów, 1700 opowiadań i 208 utworów dramatycznych, w 34 tomach rękopiśmiennych, z których dochowało się 20. W roku 1558 rozpoczął wydawnictwo swych utworów. Sława jego odrodziła się w okresie „burzy i naporu”, zwłaszcza dzięki Goethemu, odtąd uważany za największego poetę niem. XVI. w. Z utworów jego najwybitniejsze przypowieści wierszem i dramaty o bardzo urozmaiconej treści. W utworach osnutych na tle własnych przeżyć i wrażeń ujmuje świeżością, humorem i żywością opisu oraz ciętością dialogu. Pierwsze krytyczne wydanie zbiorowe wydawane było w latach: (1870—1903, 26 t.), nadto różne inne wydania. Podstawowa monografia Ranischa (1765), najnowsza Landaua (1924).
Napisał ok. 2000 wierszy, bajek i sztuk teatralnych. Skomponował (muzyka i słowa) ok. 4300 pieśni religijnych i świeckich. Utwory jego cieszyły się ogromnym powodzeniem u współczesnych; spisał je A. Puschmann ( uczeń Sachsa).
Postać Sachsa spopularyzowana została przez J.W. Goethego (Hans Sachsens poetische Sendung) i stała się librettem oper, m.in. Śpiewaków norymberskich Wagnera.
[edytuj] Ważniejsze utwory
- Das Hofgesin der Venus, (1517)
- Die Wittenbergisch Nachtigall, (1523)
- Dialoge, (1524)
- Schlaraffenland, (1530)
- Das Narrenschneiden, (1534)
- Der schwangere Bauer, (1544)
- Der Teufel mit dem alten Weib, (1545)
- Der fahrende Schüler im Paradeis, (1550)
- Das Kälberbrüten, (1551)
- Die ungleichen Kinder, (1553)
- St. Peter mit der Geiß, (1555)
- Tragedi König Sauls mit Verfolgung Davids, (1557)
[edytuj] Opracowania
- Gabi Posniak (Hrsg.), Hans Sachs, der Schuhmacher : 1494 - 1576 ; Sonderausstellung 18. September - 31. Dezember 1994, Deutsches Ledermuseum, Deutsches Schuhmuseum, Offenbach am Main 1994.
- Wilhelm Richard Berger, Hans Sachs : Schuhmacher und Poet, Frankfurt am Main 1994.
- Geschichte Für Alle e.V. (Hrsg.), Hans Sachs und Nürnberg: Ein Stadtrundgang zum 500. Geburtstag 1994, Nürnberg 1994.