Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim
Z Wikipedii
Historyja o chwalebnym zmartwychwstaniu - najstarsze polskie misterium wielkanocne autorstwa Mikołaja z Wilkowiecka (ur. w XVI wieku, zm. 1601[1]).
Historyja została spisana w renesansie, lecz mimo to wyrasta z kultury średniowiecza. Wydana została drukiem około 1580 roku. Ujęta została w sześć części z prologiem. Kwestiom mówionym towarzyszą rozbudowane didaskalia, które stanowią zbiór wskazówek co do zachowań scenicznych osób dramatu i sposobu wypowiadania roli.
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: niejasny opis. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Historyja opisuje zstąpienie Chrystusa do piekieł, co jest szczególnym momentem w historii piekła. Opisana została ona w starożytnym greckim apokryfie około I-II wieku, a zachowana w V w. jako dodatek do Ewangelii Nikodema, gdzie wydarzenie to opisywane jest przez "naocznych" świadków. W Historyji istotne jest przykucie Belzebuba łańcuchem aż do momentu nadejścia Sądu Ostatecznego. Misterium to wykorzystywało greckie wyobrażenia Hadesu oraz symbolikę gestu (dobijanie się do bram piekieł).
Podczas inscenizacji układ dekoracji nie był zgodny z układem tekstu, lecz z porządkiem alegorycznym, np. grób Chrystusa ustawiony był naprzeciw piekła. Misterium to miało być częściowo rytualnym odtworzeniem czasu przeszłego i składało się z części Ewangelii, obrazu scenicznego i śpiewu, w którym uczestniczyli widzowie, mającemu pełnić funkcję podsumowującą.