Ił (skała)
Z Wikipedii
Ił – skała osadowa, drobnoziarnista, zbudowana jest z minerałów ilastych, takich jak kaolinit i illit z domieszką łyszczyków oraz pyłu kwarcowego. Iły zawierają nie mniej niż 50% frakcji ilastej (ziarna o średnicy do 0,002 mm) i nie więcej niż 10% frakcji piaskowej (ziarna o średnicy od 0,05 mm do 2,0 mm). Grunty ilaste należą do gruntów spoistych. Ich wytrzymałość na obciążenie zależy przede wszystkim od stopnia wilgotności gruntu.
Ił w połączeniu z wodą charakteryzuje się dużą plastycznością. Najczęściej ma barwę szarą, przy większej zawartości związków żelaza może mieć barwę niebieskozieloną bądź czerwoną.
Ił wraz ze wzrostem wilgotności zwiększa swoją objętość. Następuje proces pęcznienia, a wraz ze spadkiem wilgotności proces odwrotny - skurcz.
Znajduje zastosowanie w przemyśle ceramicznym jako surowiec do produkcji cegieł, dachówek czy klinkieru, także w przemyśle budowlanym i papierniczym.
Iły powszechnie występują na terenie Polski, szczególnie w centralnej części kraju oraz w dolinach rzek nizinnych.
Ze względu na swoje właściwości (np. plastyczność, pęcznienie i skurcz, wysadzinowość, tiksotropię), występując w podłożu obiektów budowlanych, są przyczyną wielu strat (np. pękanie murów) i katastrof budowlanych i wymagają nierzadko znacznych nakładów finansowych, aby ich uniknąć.