Jakub Armenszoon

Z Wikipedii

Jakub Armenszoon
Urodzony	10 października 1560 Oudewater, Holandia
Zmarł	19 października 1609 Lejda, Holandia

Jakub Armenszoon (Arminiusz) (ur. 1560; zm. 1609) – twórca arminianizmu.

Z zawodu był ministrem kościoła reformowanego w Amsterdamie i pracownikiem naukowym Uniwersytetu w Lejdzie, gdzie kierował katedrą teologii. Jego poglądy na temat kalwińskiej predestynacji doprowadziły go do konfliktu z władzami kościelnymi. Arminiusz, nie licząc się z opinią ortodoksyjnych teologów kalwińskich, opowiadał się za supremacją państwa w stosunkach z kościołami. Przeciwko Arminiuszowi występował m.in. Gomar z Uniwersytetu w Groningen. Po raz pierwszy odrzucono doktrynę Arminiusza zawierającą żądanie reformy katechizmu na synodzie rotterdamskim.

Po śmierci Arminiusza sytuacja zaogniła się, gdyż w 1610 roku arminianie skierowali do stanów Holandii Remonstrancję (stąd ich późniejsza nazwa – remonstranci), domagając się odwołania decyzji synodu rotterdamskiego. Jednakże uchwała stanów Holandii zakazująca publicznego dyskutowania na temat niejasnych kwestii teologicznych spowodowała wywołanie zamieszek przez zwolenników Gomara.

Poglądy Arminiusza potępiono ostatecznie na synodzie w Dortrechcie w 1619 roku i wtedy też zaczęły się prześladowania arminian. Pozbawiano ich urzędów, więziono, skazywano na wygnanie, a niektórych palono na stosie. Grupa arminian, którym udało się uciec zbiegła do Danii. Dopiero w 1630, gdy wydano edykt o tolerancji, arminianie mogli swobodnie wyznawać i propagować swe poglądy.