Jamblich
Z Wikipedii
Jamblich (Ἰάμβλιχος Iamblichos) (ur. ok. 250 w Chalkis, zm. w 326) - założyciel platońskiej szkoły syryjskiej.
[edytuj] Życie
Życie Jamblicha jest słabo znane. Według Księgi Suda i swojego biografa Eunapiusza urodził się w Chalkis w Celesyrii. Ok. 270 pobierał nauki u biskupa Laodycei Anatola. Następnie uczył się w Rzymie u Porfiriusza. Do rodzinnej Syrii powrócił ok. 303 - założył tam własną szkołę filozoficzną, tzw. platońską szkołę syryjską.
[edytuj] Myśl
Bronił teurgii przed krytyką i podbudował ją na podłożu teoretycznym. Mnożył neoplatońskie hipostazy w celu uzasadnienia wielości bogów. Podział tego, co niecielesne (hipostaz) według Jamblicha:
- Pierwsza Zasada, Pierwsze Jedno - zasada całkowicie niewysławialna
- Druga Zasada, Drugie Jedno
- Świat Umysłu:
- Poziom tego, co inteligibilne - dzielone na 3 triady
- Poziom tego, co inteligibilne i intelektualne - dzielone na 3 triady
- Poziom tego, co intelektualne - dzielone na 1 lub 3 triady
- Dusza
- Dusza ponadkosmiczna
- Dusza całości
- Dusze poszczególne
Wszystkie te hipostazy uznał za bogów.
Pojmował teurgię jako praktykę (sztukę), dzięki której za pomocą działań, symboli i formuł niezrozumiałych dla rozumu ludzkiego, ale zrozumiałych dla bogów, człowiek może się zjednoczyć z bogami i wykorzystać ich moce i wpływy (możliwości) dla siebie. Tak więc teurgiczne zjednoczenie ma na celu pozaracjonalne, mistyczne urzeczywistnienie.
Wprowadził reguły interpretacji tekstów klasycznych:
- należy interpretować teksty mając na względzie zamierzony przez autora tekstu cel.
- można interpretować teksty na różnych poziomach.
Doceniając dorobek Jamblicha, starożytni nadali mu przydomek "boski".
[edytuj] Dzieła
- O misteriach - 10-tomowy zbiór używany w szkole Jamblicha jako wstępny podręcznik filozofii. Wydany w całości w 1857 przez Gustava Partheya, ponownie w 1966. Zbiór obejmuje m. in. pismo De vita pythagorica (polski przekład został zamieszczony w zbiorze Żywoty Pitagorasa, Wrocław 1993).
- Liczne komentrze do Arystotelesa i innych filozofów.
