Jarzyna (warzywo)

Z Wikipedii

Jarzyna - termin coraz częściej będący synonimem warzywa.

Pierwotnie (XIV wiek) jarzyna znaczyła zboże jare, a więc siane na wiosnę, w przeciwieństwie do oziminy sianej jeszcze jesienią poprzedniego roku.

Od XVI wieku - okresu wprowadzenia do polskiego ogrodnictwa szeregu roślin z Włoch, jarzyna zaczęła oznaczać także warzywa siane wiosną (jednoroczne).

Współczesne polskie słowniki niechętnie definiują słowo jarzyna, podając jednak znacznie częściej znaczenie słowa warzywo. Bywa, że jarzyna jest albo pomijana, albo ma odnośnik na warzywo. Świadczy to o braku jednoznacznej definicji jarzyny, co może być spowodowane odwróceniem pojęć, gdyż warzywo oznaczało niegdyś roślinę warzoną, czyli gotowaną, a jarzyna roślinę z racji wschodu wiosną, często zjadaną jako surową, np. zieloną. Obecnie znaczenie terminów jest odwrotne. Warzywo oznacza każdą roślinę jadalną - zarówno na surowo, jak i wymagającą gotowania, zaś jarzyna ograniczana jest do nazywania już gotowej potrawy. Istnieje zresztą termin warzywnictwo, a nie ma "jarzynnictwa", co sugeruje, iż jarzyna jest podzbiorem znaczeniowym warzywa. W dodatku istnieje zupa jarzynowa, a nie ma zupy warzywnej, zaś sałatka jarzynowa to raczej sałatka z ugotowanych jarzyn, w odróżnieniu od surówki, która częściej jest nazywana surówką z warzyw, niż z jarzyn.

Stąd można wysunąć wniosek iż słowo jarzyna znaczy obecnie:

• część jadalną rośliny warzywnej,
• warzywo, które można spożywać ugotowane, lub wręcz jedynie po ugotowaniu nadaje się do zjedzenia,
• danie z ugotowanych warzyw.