Johann Gottfried Herder
Z Wikipedii
Johann Gottfried von Herder (ur. 25 VIII 1744 w Morągu, zm. 18 XII 1803 w Weimarze) - niemiecki filozof, pastor i pisarz którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu (koncepcja Volk) oraz filozofii i historii kultury. Był jednym z klasyków weimarskich. Jego imieniem nazwano ulice Olsztyna, Ostródy i Morąga. W Morągu znajduje się muzeum jego imienia. [1]
Johann Gottfried Herder wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, ponieważ był zafascynowany jej naturalnością i pierwotnością. Była przez niego traktowana jako źródło prawdy i tożsamości. Jego dzieło pod tytułem "Głosy ludów w pieśniach" było czytane przez romantyków i zapoczątkowało zbieranie utworów ludowych, czego przykładem są bracia Grimm.
Herder rozumiał historię jako ciągłość realizującą boski plan. Świat opiera się na ładzie, przyroda jest wzniosła, piękna i bogata w sens. Człowiek posiada rozum i wolność. Współuczestniczy w dziejach, poprzez swe działania tworzy tradycję, którą Herder nazwał łańcuchem kultury.
Celem człowieka jest stopniowa humanizacja. Ludzkość to dopiero "pąk kwiatu". Polscy romantycy przejęli część tej koncepcji, obraz świata wyjaśniający przeznaczenie narodu i jednostki. Naród to jedność pokoleń przeszłych, obecnych i przyszłych.
Najważniejsze prace:
- Abhandlung über den Ursprung der Sprache (1772)
- Fragmente über die neuere deutsche Literatur (1767)
- Über Ossian und die Literatur alter Völker (1773)
- Myśli o filozofii dziejów (1784-1791, wyd. polskie tom 1–2, 1962)
- Wybór pism (wyd. polskie 1988)
