Klasyfikacja Colon
Z Wikipedii
Klasyfikacja Dwukropkowa (Colon Classification) – stworzona w 1933 r. przez Shiyali Ramamrita Ranganathana, profesora katedry księgoznawstwa w Delhi. Nazwa jego klasyfikacji pochodzi od dwukropka, będącego jedynym elementem łączącym symbole w pierwszej wersji KD. Ówczesna wersja obejmowała 32 działy główne ułożone wg ewolucyjnej koncepcji wiedzy od nauk przyrodniczych począwszy a skończywszy na naukach społecznych. Druga wersja, uzupełniona i zmieniona, ukazała się w latach 50. XX w. wprowadzając już 42 następujące działy:
z Generalia 1 Wiedza ogólnie 2 Bibliotekarstwo 3 Nauka o książce 4 Dziennikarstwo A Nauki przyrodnicze AZ Nauki matematyczne B Matematyka BZ Nauki fizyczne C Fizyka D Inżynieria E Chemia F Technologia G Biologia H Geologia HZ Górnictwo I Botanika J Rolnictwo K Zoologia KZ Hodowla zwierząt L Medycyna LZ Farmakognozja M Nauki stosowane Doświadczenia duchowe i mistycyzm MZ Nauki humanistyczne i społeczne MZA Nauki humanistyczne N Sztuki piękne NX Literatura i język O Literatura P Językoznawstwo Q Religia R Filozofia S Psychologia Nauki społeczne T Wychowanie U Geografia V Historia W Nauki polityczne X Ekonomika Y Socjologia YX Praca społeczna Z Prawo
KD jest pierwszą klasyfikacją fasetową (o strukturze polihierarchicznej), jedyną wśród klasyfikacji uniwersalnych. Oprócz podziału treści piśmiennictwa według klas głównych opartych na klasyfikacji nauk, wprowadza drugi podział na pięć kategorii ontologicznych pojęć szczegółowych (zwanych izolatami) składających się na tematy dokumentów:
P – Personality (Indywiduum): kategoria oznaczająca pojęcia posiadające cechy indywidualne M – Matter (Materia): kategoria materiału i własności E – Energy (Energia): kategoria procesów i działań S – Space (Przestrzeń): kategoria miejsca, lokalizacji przestrzennej T – Time (Czas): kategoria czasu, lokalizacji chronologicznej
Izolaty należące do tej samej kategorii wyodrębnionej w ramach tej samej klasy dziedzinowej tworzą tzw. fasety (podkategorie), np. w kategorii P (Indywiduum) w klasie D (Technika) wyodrębniona jest feseta 3 Budynki obejmująca pojęcia odpowiadające różnym typom budynków i ich elementów konstrukcyjnych.
Klasyfikacja Ranganathana wymaga od opracowującego szczegółowej analizy treści dokumentów. Technika tworzenia symboli powoduje, że KDR jest bardziej skomplikowana od innych klasyfikacji. Poza bibliotekami indyjskimi, niektóre orientalistyczne biblioteki angielskie korzystają z tej klasyfikacji, która jest ciągle zmieniana. Po smierci twórcy, nad doskonaleniem KDR czuwa Ośrodek Badań i Szkolenia w Zakresie Dokumentacji (Documentation Research and Training Center) w Bangalore.
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Bibliografia
O. Ungurian, Teoria i praktyka klasyfikacji fasetowej S.R. Ranganathana. Warszawa, CIINTE 1972 B. Sosińska-Kalata, Klasyfikacja. Struktury organizacji wiedzy, piśmiennictwa i zasobów informacyjnych. Warszawa, Wydaw. SBP 2002 Bibliotekarstwo, red. Z. Żmigrodzki. Wyd.2, uzup. i rozsz. SBP, Warszawa, 1998.