Klezmer
Z Wikipedii
Klezmer - słowo powstało w wyniku połączenia dwóch słów: kley - instrument oraz zemer - śpiew, pochodzi z języka jidysz oznaczające muzykanta weselno-karczmianego lub grającego na innych przyjęciach (np. Bar micwa), które przechodząc do polszczyzny nabrało bardziej negatywnych konotacji w znaczeniu: kiepski muzyk grający bez miłości do muzyki a tylko dla pieniędzy, tzw. grający "do kotleta". W swoim pierwotnym znaczeniu słowo to oznaczało muzyka o specyficznych, niemniej jednak wysokich umiejętnościach. Europejscy klezmerzy pochodzili z ubogich kręgów społeczności żydowskiej, zajmowali niską pozycję społeczną, którą podkreślał żargon jakim się posługiwali (klezmer-loshn). Żargon ten był podobny do używanego przez złodziei (gavonim-loshn). Na przełomie XIX i XX wieku, podczas wielkiej emigracji do Stanów Zjednoczonych spowodowanej pogromami Żydów w Rosji, przed muzykami otworzyły się nowe horyzonty do pracy. Wówczas ich pozycja i sytuacja zaczęła ulegać zmianie na lepsze.
Inna definicja słowa "klezmer" pochodzi z języka hebrajskiego i oznacza "święte instrumenty". Obecnie w Polsce funkcjonuje kilkanaście zespołów grających muzykę klezmerską, podobnie na świecie, gdzie tradycyjne wpływy miesza się z muzyczną awangardą czy jazzem. Istnieje też zjawisko radical jewish culture, którego artyści są głównie skupieni wokół wytwórni Tzadik.
Tradycja muzykowania przekazywana była z pokolenia na pokolenie. Ojciec uczył syna, ten przekazywał swoje umiejętności swojemu synowi, w ten sposób powstawały dynastie klezmerskie.
Ostatnim przedwojennym klezmerem żyjącym w Polsce jest Leopold Kozłowski, przedstawiciel dynastii Brandweinów.
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu muzyki.
