Klon jawor

Z Wikipedii

Klon jawor
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	klonowate
Rodzaj	klon
Gatunek	klon jawor
Nazwa systematyczna
Acer pseudoplatanus L.
Sp.Pl.2, 1753
Galeria zdjęć i grafik

Klon jawor, jawor, klon jaworowy (Acer pseudoplatanus L.) – gatunek drzewa z rodziny klonowatych (Aceraceae Juss). Występuje w środkowej Europie i północnym Kaukazie.

Spis treści 1 Występowanie 2 Morfologia 3 Ekologia 4 Przypisy

[edytuj] Występowanie

Występuje dziko na kontynentach^[1]:

• Azja: Turcja, Gruzja, Rosja (Kaukaz Północny)
• Europa: Albania, Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Mołdawia, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Szwajcaria, Ukraina, Węgry, Włochy

Ponadto introdukowany w innych obszarach Europy i Azji, także w Australii, Nowej Zelandii, Ameryce Południowej i na Wyspach Kanaryjskich.

w Polsce występuje w lasach górskich, wyżynnych i mieszanych na pogórzu. Na nizinach jedynie w sztucznych nasadzeniach jako drzewo parkowe i alejowe.

[edytuj] Morfologia

Pokrój

Dorasta do 30 m wysokości. Korona szeroka, wysoko osadzona. Osiąga wiek do 500 lat.

Pień

Pień prosty, kora szara, początkowo gładka, potem żłobiona i łuszcząca się. Pędy jednoroczne mają gładką i zieloną korę, starsze gałęzie czerwonawą z korkowymi brodawkami. Drewno białe, ciężkie, nie paczące się.

Pędy

W stanie bezlistnym: pąki nakrzyżległe, boczne mniejsze od wierzchołkowych, szpiczasto-jajowate, odstające. Łuski zielone, wąsko, brązowo obrzeżone. Blizny po naprzeciwległych liściach nie stykają się ze sobą. Rdzeń kremowy. Kora ciemnoszara, gładka.

Liście

Liście z wierzchu są ciemnozielone i matowe, a od spodu szarozielone (jesienią jasnożółte), delikatnie owłosione na większych nerwach. Są nakrzyżległe, zwykle pięcioklapowe, długoogonkowe, okrągławe, sztywne, u nasady sercowate, z 5 nerwami. Osiągają długość 8–16 cm. Klapy są głęboko wycięte, nieregularnie i grubo piłkowane, spiczaste, u nasady nieco zwężone. Trzy przednie klapy liści są mniej więcej jednakowej wielkości, natomiast obie tylne są wyraźnie mniejsze. Ogonki rynienkowate, nie zawierają przewodów mlecznych.

Kwiaty

Żółtawozielone, zebrane w zwisające wiechy przypominające grona. Kwitnie w maju, po rozwinięciu liści.

Owoce

Kuliste orzeszki, skrzydełka rozwarte pod kątem ostrym. Dojrzewają we wrześniu i październiku.

[edytuj] Ekologia

Jawor rośnie na wyżynach, 500–1500 m n.p.m. Lubi glebę wilgotną i głęboką (szczególnie mady). Razem z bukiem i jodłą stanowi ważny składnik lasów regla dolnego, pospolity w Sudetach, Karpatach, na południu i zachodzie kraju; gdzie indziej sadzony.

Przypisy