Kościół św. Wiperta w Quedlinburgu
Z Wikipedii
Kościół Św. Wiperta znajduje się na południowy zachód od wzgórza zamkowego w Quedlinburgu. Wraz z kolegiaty Św. Serwacego reprezentuje styl romański w tym mieście. Mimo burzliwych dziejów zachował do dziś najstarsze w mieście architektury wczesnoromańskiej.
Spis treści |
[edytuj] Dzieje
Najstarsze pozostałości średniowiecznych murów kościoła św. Wiperta (niem. Wipertikirche) sięgają poł. X w. W kościele znajduje się krypta z 1020 r. W 1146 r. konwent kanoników (od 961-64 r.), do którego należał kościół, został przekształcony w klasztor norbertanów, który został rozwiązany w okresie reformacji w 1546 r. Kościół był następnie użytkowany jako świątynia ewangelików gmin Münzenberg oraz Westendorf. Wraz z rozwiązaniem opactwa żeńskiego w 1802 r. kościół św. Wiperta został wynajęty, a następnie sprzedany i używany jako stodoła. W latach 1936-45 zajęty przez oddziały SS. Odnowiony w 1954-58. Ponownie poświęcony w 1959 r. Odtąd użytkowany latem jako świątynia katolicka. W 1995 r. powstała fundacja mająca na celu opiekę nad kościołem.
[edytuj] Krypta
Najstarszą zachowaną częścią kościoła jest zachowana niemal w całości krypta z czasów ottońskich, znajdująca się poniżej prezbiterium. Składa się z trzech naw z obejściem o podobnej wysokości i szerokości, środkowa nawa zamknięta jest półkolistą w planie absydą. Nawy są oddzielone charakterystycznymi dla sztuki ottońskiej naprzemianlegle ustawionymi filarami i kolumnami.
[edytuj] Architektura
Kościół jest zbudowany z ciosu kamiennego w formie trójnawowej bazyliki z wydzielonym prezbiterium poniżej którego znajduje się krypta. Nawa główna i chór nakryte są jest otwartą więźbą dachową, nawy boczne drewnianym stropem. Architektura zewnątrz jak i zewnątrz cechuje surowość i prostota silnie podkreślające bryłę kościoła. Surowe ściany posiadają umieszczone wysoko niewielkie półkoliście zamknięte okna. Artykulacja ścian nawy ograniczona jest do rzędu półkolistych arkad międzynawowych, wspartych na monumentalnych czworobocznych filarach, pozbawionych niemalże dekoracji rzeźbiarskiej. Północne wejście do kościoła w 1956 roku otrzymało portal przeniesiony z kościoła NMP na Münzerbergu w Quedlinburgu. Datowany na 1230 rok posiada profilowane archiwolta wsparte na parzystych kolumnach z bogato dekorowanymi motywami roślinnymi kapitelami. Na półkolistym tympanonie płaskorzeźbione przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Sedes sapientiae po bokach klęczący fundatorzy.
[edytuj] Wyposażenie
W skład skromnego wyposażenia wchodzą: kamienna gotycka chrzcielnica w kształcie kielicha, zachowała na misie chrzcielnej szczątkowe fragmenty dekoracji w formie fryzu arkadowego oraz główki w narożnikach bazy. Późnogotycką rzeźbę reprezentuje XV wieczna Pieta oraz tryptyk z rzeźbionymi figurami: Madonny z Dzieciątkiem umieszczonej w środkowej niszy (widoczna po zamknięciu ołtarza) oraz świętych rozmieszczonych parzyście kwaterach środkowej części oraz skrzydeł bocznych.
[edytuj] Bibliografia
- Gerhard Leopold: Die Kirche St. Wiperti in Quedlinburg. Köln 1995
