Kolcogłowy

Z Wikipedii

Kolcogłowy
Corynosoma wegeneri
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	kolcogłowy
Nazwa systematyczna
Acanthocephala
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Kolcogłowy, cierniogłowy (Acanthocephala) - typ pasożytniczych, robakokształtnych zwierząt bezkręgowych. Cechą charakterystyczną kolcogłowów, od której zresztą wywodzi się ich nazwa, jest obecność z przodu ciała ryjka opatrzonego wieńcem haczyków i kolców.

Ciało kolcogłowów jest wąskie, długości zwykle ok. 1,5 - 5 mm (chociaż zdarzają się okazy parunastocentymetrowe), pokryte kutikulą, czyli ektodermalną powłoką ochronną. Występują trzy regiony ciała: ryjek, szyja i tułów. Ryjek może być chowany przy pomocy skurczu mięśni umieszczających go w skórnomięśniowej pochewce. Oprócz haczyków - posiadających ukorzenienie w warstwie mięśniowej - występują również kolce, związane wyłącznie z warstwą ektodermalną.

Kolcogłowom brakuje układu pokarmowego, a układ wydalniczy występuje wyłącznie u przedstawicieli gromady Archiacanthocephala - jest to nieco zmodyfikowany układ protonefrydialny. Układ nerwowy ma postać nieparzystego zwoju mózgowego oraz dwóch pni bocznych. Przedstawiciele tego typu są rozdzielnopłciowi; samce posiadają oprócz standardowego zestawu gruczołów, nasieniowodów itp. również arcysympatyczny gruczoł cementowy, służący do zaczopowania żeńskiego otworu płciowego po kopulacji.

Inną cechą wyróżniającą kolcogłowy z szeregu podobnych im drobnych bezkręgowców jest obecność przynajmniej jednego żywiciela pośredniego w cyklu rozwojowym; jest nim zwykle jakiś skorupiak lub owad.

Larwa kolcogłowa nosi nazwę "akantor", która po wykluciu uzyskuje w ciele żywiciela pośredniego wygląd bardziej podobny do osobnika dorosłego oraz milszą dla ucha nazwę "akantella".

[edytuj] Systematyka

Kolcogłowy dzielimy na trzy gromady. W nawiasie podane są cechy odróżniające.

• Archiacanthocephala (protonefrydia, kolce ułożone koncentrycznie}
• Eoacanthocephala (brak protonefrydiów, kolce ułożone promieniście, gruczoł cementowy syncytialny - czyli wielojądrowy, powstały ze zlania się licznych komórek)
• Palaeacanthocephala (brak protonefrydiów, kolce ułożone promieniście, gruczoł cementowy niesyncytialny)

Kolcogłowy są najbliżej spokrewnione z wrotkami (Rotifera), wraz z którymi tworzą razem monofiletyczną grupę (zwaną na przykład "Syndermata"). Wynika z tego, że kolcogłowy są właściwie podgrupą wrotków.

Dawniej były zaliczane do obleńców.