Komitet Praw Człowieka
Z Wikipedii
Komitet Praw Człowieka - powołany na mocy artykułu 28. Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z 16 grudnia 1966 roku. Jego celem jest monitorowanie przestrzegania postanowień Paktu oraz jego dwóch Protokołów Fakultatywnych.
Komitet składa się z 18 niezależnych ekspertów, o nieposzlakowanej opinii i uznanych w świecie kompetencjach w dziedzinie praw człowieka. Osoby te wybierane są spośród kandydatów zgłoszonych przez państwa, które ratyfikowały Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych w głosowaniu tajnym.
Kadencja członków Komitetu trwa 4 lata, przy czym ta sama osoba, może zostać wybrana ponownie, jeśli zostanie zgłoszona jako kandydat.
Komitet zbiera się 3 razy w roku, na sesje trwające około 3 tygodni. W marcu odbywają się one w siedzibie głównej Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, w lipcu i listopadzie w siedzibie ONZ w Genewie
Osoby znajdujące się pod jurysdykcją państwa polskiego, na mocy Pierwszego Protokołu Fakultatywnego, mają możliwość bezpośredniego składania skarg o naruszenie postanowień Paktu do Komitetu Praw Człowieka.
Skarga do Komitetu może być złożona jedynie po wyczerpaniu dróg prawnych w kraju skarżącego, chyba, że procedura przedłuża się. Wniosek będzie także odrzucony jeśli sprawę rozpatruje jednocześnie inny trybunał (np. Europejski Trybunał Praw Człowieka). Po precedensowej sprawie Toonen v. Australia w 1994 można też złożyć skargę "actio popularis", czyli na hipotetyczne naruszenie swoich praw np. poprzez odbiegające od standardów paktów prawodawstwo krajowe.
Choć Komitet przypomina w swoim działaniu trybunał, to jego decyzje nie wiążą państwa-strony Pierwszego Protokołu i Paktu. Jest to głos niejako doradczy, więc od państwa zależy dostosowanie się do decyzji.
Komitet przyjmuje także wnioski od państw-stron przeciwko krajom, które łamią prawa człowieka, jednak jest to praktyka niestosowana (skarga międzypaństwowa).
Kolejną kompetencją Komitetu jest przyjmowanie i rozpatrywanie informacji przedkładanych przez państwa-strony Paktu na temat ochrony praw człowieka na ich terytorium. Komitet zgodnie z mechanizmem zawartym w Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych uprawniony jest do przyjmowania i rozpatrywania sprawozdań dotyczących postępów jakich państwa-strony Paktu dokonały w dziedzinie zawartych w pakcie regulacji prawno-człowieczych. Większość z państw zwleka ze zdawaniem sprawozdań, część z nich nie zdało nawet pierwszego sprawozdania. Komitet poza ponaglaniem państw nie jest w stanie w tej kwestii nic zrobić.
W przerwie sesji Komitetu organizowane są też umożliwiające szerszy dialog dotyczący praw człowieka tzw. sesje alternatywne, w których uczestniczą np. przedstawiciele OBWE, Rady Europy, czy organizacji pozarządowych. Podobnie możliwe jest przyjmowanie tzw. sprawozdań alternatywnych pochodzących najczęściej od NGO-sów, w wypadku nie wywiązywaniu się państw ze składania sprawozdań. Takie "pozarządowe" sprawozdania mimo, że mogą być ogłaszane przez komitet w corocznycm sprawozdaniu to nie mają statusu równego sprawozdaniom rządowym.
[edytuj] Uwaga
Komitetu Praw Człowieka nie należy mylić z Komisją Praw Człowieka. Komisja była organem pomocniczym Rady Gospodarczej i Społecznej, czyli była podporządkowana ONZ i w 2006 została przemianowana na Radę Praw Człowieka. Komitet natomiast nie jest organem ONZ, choć jest z nią funkcjonalnie powiązany. Komitet jest organem traktatowym.
