Dyskusja:Krzyż słowiański

Z Wikipedii

skąd pochodzi obiektna zdjęciu ? Ciosek 23:14, 12 mar 2006 (CET)

a symbolika całości ?

Poddaje pod dyskusje:

8 jako liczba boża pochodzi od 4 + 4 ojców(rodziców) i kultu prarodziców, odznaczonego jeszcze obecną szczątkowo liczbą podwójną w słowiańskiej gramatyce. Tu tradycje słowiańskie nie są zapożyczniem a bezpośrednią kultywacją wcześniejszych wspólnych PIE poglądów. Tradycja 4 potwierdzona w 14 wieku w Polsce demonizacją czwiorodeł.

---

Piktogram zwany Rękami Boga był używany także przez Wandalów, według części badaczy symbol ten stanowi ideogram oznaczający pojęcie Boga Najwyższego. Cztery piorunowładne ręce, o pięciu, lub sześciu palcach ułożonych w grzebień, tworzą krzyż równo ramienny, będący głównym elementem symbolu. Ramiona krzyża skierowane w cztery strony świata są wyrazem wszechwładności stwórcy, zwanego w rodzimej wierze Słowian Bogoświatem. Są, więc Ręce Boga symbolem wszechświata, ze wszystkimi jego poznanymi, jak i nie odgadnionymi obszarami.

Często w czterech polach pomiędzy ramionami Rąk Boga umieszczane są łamane krzyże, czyli swarzyce. Z pośród czterech swarzyc dwie mają pojedynczo zagięte ramiona, dwie pozostałe posiadają na końcach podwójne zagięcie. Jest to symbolem dwoistości ognia niebiańskiego. Swarzyce o pojedynczych zagięciach oznaczają Swaroga i jego syna Swarożyca, czyli bóstwa ognia, zaś te o podwójnym zagięciu można rozumieć jako symbole Peruna, to ze względu na większa dynamikę oddawaną w rysunku, a typowa dla zjawiska burzy.

Tu warto zauważyć, że same ręce krzyża wraz z grzebieniami na ich zakończeniach, także można przypisać jako atrybut Boga gromów. Mogą, bowiem symbolizować deszcz i chmury typowe dla gwałtownych zjawisk atmosferycznych. Jednak nie należy odrzucać teorii, jakoby grzebienie na końcach ramion krzyża mogły symbolizować promienie słoneczne Swarożyca. Obie interpretacje potwierdzają dwoistość tego symbolu i nie powinny być rozpatrywane oddzielnie. Całość ideogramu Ręce Boga wyraża Najwyższą Boskość w dwóch jej aspektach: słoneczno-ognistym i władczo-opiekuńczym. Jest symbolem mocy wszechogarniającej, czczonej przez Słowian od wysp na Bałtyku, aż po naddnieprzańskie stepy.

---

Wielu badaczy, analizując zagadnienie motywu krzyża w starożytności, stwierdza, że był symbolem naczelnego bóstwa. Wobec znanej i dość powszechnej w różnych religiach ,solaryzacji bóstw naczelnych, również w przypadku kultury łużyckiej i pomorskiej symbolizuje on bóstwo słoneczne. Przykładem mocno potwierdzającym ten sąd jest tzw. "ryt narracyjny" na kultowym naczyniu z Białej koło Łodzi. Składa się on z wielu uproszczonych rysunków - znaków ideograficznych.

Przeważają wsród nich postacie ludzkie stojące na grzbietach zwierząt oraz różne formy krzyża. Człowiek stojący w pozie hieratycznej na grzbiecie zwierzęcia nie jest oczywiście wyobrażeniem realistycznym, lecz symbolicznym, znanym już starożytnym Egipcjanom. W malowidle ściennym we wnętrzu grobowca faraona Setiego II (19-ta dynastia) dusza zmarłego stoi na grzbiecie idącej lwicy; nie dosiada jej lecz stoi na niej, bo dusza nie waży i spaść na ziemię nie może.

W Muzeum Egipskim w Kairze znajduje się drewniany posąg Amenhotepa II którego dusza również jedzie na grzbiecie lwicy . Postacie na naczyniu z Białej są duszami zmarłych, którzy po śmierci dostąpili heroizacji. Mają wyolbrzymione dłonie, przypominające grzebienie. We wszystkich dawnych słowiańskich rytach grzebień występuje w kontekście dialektyki najwyższych mocy , to jest Słońca i Księżyca. "Kto kiedykolwiek czesał się kościanym grzebieniem, bo tylko takich używała ludność kultury pomorskiej, ten z pewnością odczuł i zobaczył wyładowanie elektryczne, niby piorun. Powiązanie wizerunku grzebienia z liniami nieba, bądź to za pośrednictwem łączących kresek, bądź - jak w rycie z Piotrowic Kołobrzeskich - rąk sięgających z nieba, musi nam narzucić interpretację wizerunku grzebienia jako symbolu energii kosmicznej.

" Postacie herosów lub półbogów" na popielnicy z Białej mają olbrzymie dłonie w kształcie grzebieni, ponieważ uczestniczą w zawiadywaniu ogniowymi mocami "niebiańskimi" - błyskawicą i gromem. Jeden ze znaków niższego pasa jest ideogramem wyrażającym całą koncepcję teologiczną. Wybitny badacz Marian Kwapiński zwraca uwagę na fakt, ze "ideogramy abstrakcyjne są imionami własnymi najwyższych mocy oraz ich prerogatyw" . Znak, o którym mowa, można by nazwać "Rękami Boga". Tworząc krzyż cztery piorunowładne ręce, sięgając w cztery strony świata, obejmują go - gestem władczym i opiekuńczym. W czterech polach pomiędzy ramionami tego "prasłowiańskiego krzyża" widzimy cztery krzyże łamane (swarzyce). Jest to starszy niż Prasłowianie (czy Pragermanie) bo indoeuropejski znak symboliczny: znak bóstwa solarnego. Tu mamy cztery swarzyce: dwie z pojedynczymi zakończeniami i dwie z podwojonymi. Symbolizują więc nie jedną, lecz dwie postacie "ognia niebiańskiego". Dwa aspekty boskości, czyli Słońce i Piorun.

Dwie zwykłe swarzyce oznaczają moce słoneczne, zaś te z podwojonymi "skrzydełkami" - jako że wyrażają większą dynamikę ruchu - moce piorunowe. Całość ideogramu "Ręce Boga" wyraża Najwyższą Boskość w dwóch jej aspektach: słoneczno-ognistym i władczo-opiekuńczym.

[edytuj] Prośba o korektę bądź dopowiedzenia

> Ponieważ coraz częściej na Wikipedii dochodzi do zamazywania granicy między archeologią i religioznawstwem a teoriami neopogańskimi, proszę wskazać źródła naukowe następujących stwierdzeń:

Wyrwanie z kontekstu trochę utrudnia dyskusje...

• używany wśród ludów słowiańskich. (jakich, gdzie, stanowiska archeologiczne, liczba na terenie słowiańszczyzny, czy nie występował poza słowiańszczyzną, w jakich wiekach?)

To, że krzyż jako symbol był używany przez ludy słowiańskie nie jest żadnym ewenementem... Prószę choćby zapoznać się z symboliką garncarską. To natomiast, że występował pod postacia Rak Boga także po za słowiańszczyzną zostało zaznaczone (proszę uważnie przeczytać tekst) - występował np. u Wandalów (ze zródeł wystarczy poczytać choćby Jerzego Strzelczyka lub wybrać się na jakąś wystawę archeologiczną poświęconą temu ludowi).

• symbolizował równowagę wszechświata. (źródło tego twierdzenia)

...Podobnie jak w większości kultur pierwotnych - kultura pierwotna Słowian nie była pod tym wzgledem jakimś ewenementem. Źródła tego twierdzenia znajdziesz opracowaniach nie tylko tyczących znaczenia symboli u Słowian ale także innych, głównie sąsiednich kultur pierwotnych, dla których te symbole często były wspólne.

• zapewniał szczęście, dobrobyt i przychylność bogów. (źródło tego twierdznia)

JW...

• W mitologii słowiańskiej spotykany był (proszę o źródła)

Symbol Rak Boga wystepuje np. na kultowym naczyniu z Białej koło Łodzi - [[1]] jeśli chodzi o inne symbole (krzyze, swastyki) patrz prosze choćby zamieszczony wyżej link do tablic.

• Według części badaczy Ręce Boga stanowią ideogram oznaczający pojęcie Boga Najwyższego (...)równocześnie też wszechświat i równowagę do której dąży natura.(nazwiska badaczy, opinie sprzeczne)

Marian Kwapiński, Adam Łapiński...

Bez wykazania źródeł będę rewertował. Wulfstan 13:15, 17 maja 2006 (CEST)

Przytaczam to co mogłem przedstawić tak na szybko... z całym jednak szacunkiem, z drugiej strony, rewertowanie odgórne - oparte wyłącznie na osobistych przekonaniach, jest jak dla mnie równie nie na miejscu (jeśli nie bardziej), co zamazywania granicy między archeologią i religioznawstwem... Nie zawsze bowiem podać można źródła pisane szczególnie jeśli część wiedzy wyniesiona jest np. z sympozjów naukowych archeologicznych, etnicznych czy kulturoznawczych. Jeśli więc nie masz konkretnych zarzutów i powodów by uznać coś za błąd, powstrzymaj się proszę od rewertów i pozwólmy by hasło (jak to jest powszechne w Wikipedii) doszlifowało się / oczyściło samo, przez udział w jego reedycji osób cechujących się szerszą lub bardziej rzetelną wiedzą w temacie.

[edytuj] Uwagi

Co to znaczy, że występował w mitologii? Ludzie zastanówcie się czym jest a czym nie mitologoia. On mógł być spotykany w ornamentyce! Potrzebne źródła, w miejscu gdzie pisze się o wielu badaczach. Gdzie znaleziono przedmioty tak ozdobione? Loxley 06:49, 24 maja 2007 (CEST)