Kwas karboranowy
Z Wikipedii
Kwas karboranowy H(CHB11Cl11) to związek chemiczny, superkwas, w którym rolę reszty kwasowej spełnia klasterowy karboran. Jest to aktualnie kwas o największej mocy, który można wyodrębnić z roztworu w stanie wolnym.
Mimo swojej dużej mocy, nie ma on własności żrących i w odróżnieniu od innych superkwasów można go przechowywać w zwykłych naczyniach szklanych, a nawet w naczyniach ze stali kwasoodpornej. Własności tego kwasu wynikają z faktu, że jego reszta jest zbudowana z jednego z najbardziej trwałych ze wszystkich znanych anionów klasterowych, który składa się sieci 11 atomów boru i jednego atomu węgla do którego przyczepiony jest "kwaśny" atom wodoru.
Kwas ten jest ok. milion razy mocniejszy od 100% kwasu siarkowego i kilkaset razy mocniejszy od najsilniejszego wcześniej znanego superkwasu, który udało się wyodrębnić w stanie wolnym: kwasu triflatowego. Kwas karboranowy jest jednak znacznie słabszy od mieszaniny fluorowodoru (HF) i pentafluorku antymonu (SbF5), nazywanej czasem kwasem fluoroantymonowym, którego jednak nie udało się jak dotąd wyodrębnić w stanie wolnym.
Kwas karboranowy został otrzymany i zbadany przez zespół Christophera A. Reeda z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside, w 2004 r, zaś publikacja na ten temat ukazała się w listopadzie 2005 (Mark Juhasz, Stephan Hoffmann, Evgenii Stoyanov, Kee-Chan Kim, Christopher A. Reed, Angewandte Chemie Int. Ed., Vol. 43, wyd. 40, str. 5352-5355)[1]
