Malthuzjańska pułapka
Z Wikipedii
Malthuzjańska pułapka - sytuacja w jakiej obecnie znajdują się obecnie niektóre z najbiedniejszych krajów Trzeciego Świata. Z powodu niezwykle niskiej wydajności w rolnictwie, prawie wszyscy muszą pracować na roli aby przeżyć. Przy wzroście ludności szybszym niż przyrost produkcji rolnej pojawia się głód przyczyniający się do wzrostu śmiertelności. Z drugiej strony natomiast, wzrost produkcji rolnej( np. dzięki zastosowaniu nawozów sztucznych)powoduje poprawę wyżywienia, a co za tym idzie szybki wzrost liczby ludności ponownie przywołujący widmo głodu.
Thomas Malthus był jednym z pierwszych twórców katastroficznych wizji rozwoju ludzkości. Według niego zwiększająca się liczba ludności przy stałej ( ograniczonej) podaży ziemi, powoduje spadek krańcowej wydajności pracy w rolnictwie. W tej sytuacji produkcja rolna nie byłaby w stanie nadążyć za wzrostem liczby ludności, a podaż żywności obniżałaby się, dopóki spadek ludności, spowodowany głodem, osiągnąłby poziom przy którym możliwe by było zapewnienie odpowiedniej ilości pożywienia.
Prognoza Malthusa nie wszędzie jednak się sprawdziła. Wiele krajów obecnie wysoko rozwiniętych uniknęło malthuzjańskiej pułapki. Osiągnęły to dzięki postępowi technicznemu w rolnictwie i wzrostowi kapitałochłonności. Umożliwiło to wzrost produkcji w szybszym tempie niż wzrost zatrudnienia, przyczyniając się tym samym do wzrostu stopy życiowej. Czynnikiem sprzyjającym było też obniżenie tempa wzrostu liczby ludności krajów przemysłowo rozwiniętych dzięki np. zmianom kulturowym oraz zwiększeniu kosztu alternatywnego posiadania potomstwa w wyniku wzrostu płac kobiet.
Przeciwieństwem katastroficznej wizji Malthusa jest hipoteza konwergencji, zakładająca istnienie tendencji do wyrównywania się poziomów rozwoju gospodarczego krajów oraz poziomów życia ich mieszkańców.
[edytuj] Źródła
- " Polityka Gospodarcza" pod red. B. Winiarskiego
- "Ekonomia" B. Czarny
- "Makroekonomia" D. Begg, R. Dornbusch, S. Fischer
