Martwe dusze
Z Wikipedii
Martwe dusze - niedokończona powieść Mikołaja Gogola pisana od 1835 do końca życia pisarza w 1852. Uznawana za szczytowe osiągnięcie talentu Gogola. Inspiratorem dzieła był prawdopodobnie Puszkin, który podsunął Gogolowi myśl o napisaniu powieści na temat oszusta podróżującego po Rosji. W zamyśle "Martwe dusze" miały być trylogią, tryptykiem na wzór "Boskiej komedii" Dantego. Znana jest tylko piewsza część, którą można znów w nawiązaniu do Dantego określić jako "Piekło".
Bohaterem powieści jest Paweł Iwanowicz Cziczikow, który zajeżdża ze stangretem Selifanem oraz lokajem Pietrkiem do miasta gubernialnego N.. Cziczikowa poznajemy powoli. Wydaje się on porządnym jegomościem, zadbanym i grzecznym. Nie jest zbyt bogaty, ale też i nie jest biedny, "ani tłusty, ani chudy" - właściwie to jest, jak to się mówi, dosyć bezbarwny. Przyjeżdża do miasta N. w konkretnym celu: zakupu martwych dusz rewizyjnych, tj. chłopów pańszczyźnianych, którzy umarli od czasu ostatniego spisu rewizyjnego, a za których właściciele ziemscy muszą wciąż płacić podatki. Cziczikow zapoznaje się najpierw z ważnymi osobistościami miasta. Robi to bardzo zręcznie, wzbudza ogólną sympatię i zainteresowanie. Podróżując z Cziczikowem poznajemy najróżniejsze charaktery ludzkie, zazwyczaj nudne czy wręcz odrażające (może właśnie "Martwe dusze" to żywi bohaterowie tej powieści). Atmosfera narasta. W mieście zaczynają krążyć plotki na temat planów porwania córki gubernatora przez Cziczikowa itd. Dopiero pod koniec lektury Gogol informuje czytelnika kim tak właściwie jest jego główny bohater i po co mu martwe dusze.
