Mitoza
Z Wikipedii
Mitoza - proces podziału komórki, któremu towarzyszy precyzyjne rozdzielenie chromosomów do dwóch komórek potomnych. W jego wyniku powstają komórki, które dysponują materiałem genetycznie identycznym z komórką rodzicielską. Jest to najważniejsza z różnic między mitozą a mejozą. Podziały mitotyczne zachodzą w diploidalnych komórkach somatycznych i w ich rezultacie powstają inne diploidalne komórki somatyczne oraz w haploidalnych komórkach, w wyniku czego powstają inne komórki haploidalne. Podziały mitotyczne są procesem nieustannie zachodzącym w organizmie, prowadzącym do jego wzrostu i regeneracji.
Spis treści |
[edytuj] Przebieg mitozy
Interfaza - najdłuższa faza życia komórki, należąca do cyklu komórkowego. Jest etapem, w którym komórka przygotowuje się do podziału mitotycznego lub mejotycznego. Interfazę stanowią trzy stadia:
Faza G1 (ang. growth 1 - wzrost) - poprzedza ją zakończony podział mitotyczny i jest fazą wzrostową komórki. Następuje synteza różnych rodzajów białek, m.in. strukturalnych czy enzymatycznych i zwiększenie organelli takich jak mitochondria, czy lizosomy. Komórka w tej fazie zwiększa swoją masę i objętość, osiągając stadium komórki macierzystej. Pod koniec fazy G1 dochodzi do syntezy specjalistycznych białek regulatorowych, odpowiedzialnych za przejście komórki w fazę S.
Faza S (ang. synthesis - synteza) - dochodzi do replikacji DNA, czyli do podwojenia ilości kwasu (z 2c do 4c, gdzie c oznacza ilość DNA). Poza tym zachodzi synteza histonów, a pod koniec fazy replikacja centriol. Proces ten u człowieka zachodzi zazwyczaj w ciągu 8 godzin.
Faza G2 – następuje synteza białek wrzeciona podziałowego, głównie tubuliny jak również składników błony komórkowej potrzebnych do jej wytworzenia po zakończonym podziale. Pod koniec fazy G2 dochodzi do syntezy specjalistycznych białek regulatorowych, odpowiedzialnych za przejście komórki w mitozę.
Faza G0 - w przypadku, gdy nie dojdzie do wytworzenia białek odpowiedzialnych za przejście faz G1 i G2 do następnego stadium, komórka przechodzi w fazę G0. Interfaza ulega wtedy zatrzymaniu, komórka traci zdolność replikacji DNA i zaczyna się specjalizować. Dotyczy to np. komórek nerwowych czy mięśniowych. W niektórych przypadkach może dojść do powrotu do cyklu komórkowego poprzez stymulację komórek np. hormonami.
Główne etapy, czyli fazy mitozy w komórkach Eukariotycznych:
[edytuj] Profaza
Jest to pierwszy etap podziału komórki eukariotycznej.
- a) następuje kondensacja chromatyny
- b) chromosomy zaczynają być widoczne
- c) ujawnia się struktura chromosomu
- d) chromatydy ulegają pogrubieniu, widać miejsce ich złączenia (centromer)
- e) formuje się wrzeciono podziałowe
- f) zanik jąderka
- g) zanika otoczka jądrowa
[edytuj] Metafaza
- a) rozpad błony jądrowej (w tym momencie rozpoczyna się metafaza)
- b) następuje przyczepienie wrzeciona podziałowego do centromerów
- c) chromosomy ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki, tworząc płytkę metafazową.
[edytuj] Anafaza
- a) następuje rozdzielenie chromatyd siostrzanych, powstają chromosomy potomne (jest to właściwym początkiem anafazy)
- b) chromosomy potomne wędrują do przeciwległych biegunów komórki
- c) podział organelli na równe zespoły
[edytuj] Telofaza
- a) wokół skupisk chromosomów powstaje błona jądrowa
- b) wyodrębniają się jądra potomne identyczne z jądrem rodzicielskim
- c) chromosomy ulegają despiralizacji do chromatyny
- d) dochodzi do cytokinezy (czasami proces ten dokonuje się już w anafazie)
- e) powstają dwie diploidalne komórki potomne
Właściwy podział mitotyczny poprzedza przygotowująca do niego interfaza, które razem tworzą cykl komórkowy.
Zobacz też:
