Mury
Z Wikipedii
Mury – piosenka napisana w 1978 roku przez Jacka Kaczmarskiego do melodii piosenki L'Estaca (Słup) katalońskiego pieśniarza Lluísa Llacha, inspirowana tekstem i osobą autora L'Estaca. [1]
Wykonywana była pierwotnie przez Kaczmarskiego, Przemysława Gintrowskiego i Zbigniewa Łapińskiego jako finał programu "Mury". W latach 80. XX wieku zdobyła wielką popularność w polskim podziemiu antykomunistycznym.
Spis treści |
[edytuj] Przesłanie
Piosenka stała się hymnem Solidarności i symbolem walki z reżimem oraz roli poety ("śpiewał, że czas by runął mur... oni śpiewali wraz z nim"). Gorzka, paradoksalna wymowa ostatniej zwrotki bywała powszechnie pomijana przez odbiorców ("A mury rosły, łańcuch kołysał się u nóg").
Utwór cechuje bardzo żywiołowa melodia oraz pesymistyczne przesłanie – główny bohater (śpiewak-poeta) porywa ludzi piosenką zagrzewającą ich do walki – po czym traci ją na rzecz zaślepionego rewolucją tłumu.
- "Mury" napisałem w 1978 r. jako utwór o nieufności do wszelkich ruchów masowych. Usłyszałem nagranie Luisa Llacha i śpiewający, wielotysięczny tłum i wyobraziłem sobie sytuację – jako egoista i człowiek, który ceni sobie indywidualizm w życiu – że ktoś tworzy coś bardzo pięknego, bo jest to przepiękna muzyka, przepiękna piosenka, a potem zostaje pozbawiony tego swojego dzieła bo ludzie to przechwytują. Dzieło po prostu przestaje być własnością artysty i o tym są "Mury". I ballada ta sama siebie wywróżyła, bo z nią się to samo stało. Stała się hymnem, pieśnią ludzi i przestała być moja. [2]
[edytuj] Odbiór społeczny
Refren:
- "Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany, połam bat!
A mury runą, runą, runą, i pogrzebią stary świat"
– jak podkreślał sam Kaczmarski, został zrozumiany na opak. Jego brzmienie jest bowiem wpisane w cudzysłów, w usta wielotysięcznego, oszalałego tłumu. Tymczasem postawa tego tłumu, udzieliła się również odbiorcom Murów, którzy śpiewali te słowa, jakby były one wskazówką dla ich działania.
Piosenka była śpiewana podczas strajków w stoczni, zyskała ogromną popularność wśród internowanych w stanie wojennym. Refren piosenki został sygnałem dźwiękowym Radia "Solidarność".
Ostatnia zwrotka piosenki była wielokrotnie zagłuszana, zaklaskiwana podczas koncertów, a także zmieniana na bardziej optymistyczne przesłanie ("A murów nie ma, nie ma nie ma..."), mimo zdecydowanego sprzeciwu Kaczmarskiego wobec takich praktyk.
[edytuj] Inspiracja
- Słuchałem kiedyś płyty Katalończyka Luisa Liacha, który to śpiewa, a 10 tysięcy ludzi powtarza refren. Tekst tam jest inny, o wyrywaniu pala, do którego są przywiązani ludzie, ale motyw jakby ten sam. [3]
Piosenka Llacha zyskała niezwykłą popularność w Katalonii, była śpiewana na koncertach i manifestacjach jako protest przeciwko dyktaturze Franco. Po tym, gdy jej wykonywanie zostało zakazane przez władze – na demonstracjach nucono samą melodię, co znalazło odzwierciedlenie w tekście Kaczmarskiego ("sama melodia bez słów niosła ze sobą starą treść"), niejako poświęconym w ten sposób Llachowi.
[edytuj] Dyskografia
Piosenka Mury została zarejestrowana na następujących płytach:
- Mury, 1980
- Chicago – Live, 1983
- Live, 1990 (w wersji kasetowej)
- Mury w Muzeum Raju, 1991
- Złota kolekcja: Jacek Kaczmarski – Źródło, 2003
- Złota kolekcja: Gintrowski, Kaczmarski, Łapiński – Pokolenie, 2003
Wykonania nieautorskie:
- Jedna z nowszych aranżacji utworu została zagrana przez Jeana-Michela Jarre'a, Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego i orkiestrę Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na koncercie Przestrzeń Wolności, który odbył się 26 sierpnia 2005 r. na terenie Stoczni Gdańskiej z okazji obchodów 25. rocznicy powstania Solidarności. Nagranie tego koncertu znajduje się na płytach Live From Gdańsk (Koncert w Stoczni) (CD) i Solidarność Live (DVD).
- W 2005 r. została wydana płyta Krzyk wg Jacka Kaczmarskiego, ścieżka dźwiękowa spektaklu chorzowskiego Teatru Rozrywki, zawierająca m. in. Mury.
- W 2007 r. Mury w aranżacji reggae znalazły się na płycie z piosenkami Jacka Kaczmarskiego A ty siej zespołu Habakuk.
- W 2007 r. Mury znalazły się na płycie z piosenkami Jacka Kaczmarskiego Autor zespołu Strachy na Lachy.
[edytuj] Przypisy
- ↑ rozmowa Waldemara Maszendy z Jackiem Kaczmarskim, Monachium, kwiecień 1990 r.
- ↑ rozmowa z Jackiem Kaczmarskim z pisma "Indeks"
- ↑ rozmowa Waldemara Maszendy z Jackiem Kaczmarskim, Monachium, kwiecień 1990 r.
