Mykoła Riabczuk
Z Wikipedii
Mykoła Riabczuk (Микола Рябчук, ur. 1953) – ukraiński krytyk literacki, eseista i publicysta, poeta.
W młodości zafascynowany Hryhorijem Czubajem, najoryginalniejszym poetą tamtych czasów, zaprzyjaźniony z Wiktorem Neborakiem i Jurijem Andruchowyczem, twórcami grupy literackiej Bu - Ba - Bu. Za publikację wierszy w almanachu Skrzynia (Skrynja) został relegowany ze studiów.
W 1988 ukończył Instytut Literacki im. M. Gorkiego w Moskwie, posiada dyplom doktora teorii literatury. Był redaktorem i zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika "Wseswit" (ukraiński odpowiednik "Literatury na świecie") oraz szefem działu krytyki czasopisma "Suczasnist’".
W latach 1994-1996 oraz w 1999 był stypendystą i gościnnym profesorem na kilku uniwersytetach amerykańskich. W 1997 był współzałożycielem opiniotwórczego kijowskiego miesięcznika "Krytyka".
Mykoła Riabczuk jest swoistym ambasadorem kultury polskiej na Ukrainie. Tłumaczył klasyków polskich, a w "Krytyce" zamieszczał przegląd paryskiej "Kultury". Jest współpracownikiem Centrum Studiów Europejskich Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska. W Polsce teksty R. były publikowane m.in. na łamach "Więzi", "Tygodnika Powszechnego", "Krasnogrudy", "Czasu Kultury", "Akcentu", "Dekady Literackiej".
W 1999 otrzymał nagrodę POLKUL Fundation za działanie na rzecz dobrych stosunków ukraińsko-polskich, a w 2002 został laureatem polsko-ukraińskiej Nagrody Pojednania. Po transformacji zmienił się charakter jego twórczości – miejsce poezji, prozy i krytyki literackiej zajęła publicystyka społeczno-kulturalna i polityczna.
Spis treści |
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Poezja
- almanach Skrynja, w którym znajdują się wiersze Riabczuka i innych ukraińskich poetów
- Zyma u L’wowi, 1989, w którym znajdują się wiersze z lat 70. i 80.
- Maleńkie tragedie (w przekł. M. Kaweckiej)
- Wiersze (przekł. B. Zadura)
- wiersze związane z "pomarańczową rewolucją", np. "wiersze zawsze / są wolne // nawet jeśli / zrymujemy je / zakujemy w strofy / zamkniemy w foliałach (...)" (przekł. M. Piekarska), które prezentował na wieczorze autorskim zorganizowanym we Wrocławiu w 2005 r.
- Piosenki dla martwego koguta (Pisni dlja Mertwoho piwn’ja)
[edytuj] Eseje
- Nie w Paryżu umrzemy, przekł. B. Zadura, zamieszczone w: Rybo – Wino – Kur. Antologia literatury ukraińskiej ostatnich dwudziestu lat., red. O. Hnatiuk, 1994;
- Polska, Polacy, Polski – próba filologicznego krajoznawstwa, przekł. O. Hnatiuk (Polszcza, pols’kyj, Polaku, "Suczasnist" 1998, nr 11),
- Okcydentaliści mimo woli: paradoksy ukraińskiego natywizmu (Zachidnyky mymowoli. Ukrajin’skyj nacjonalizm miż zachidnyctwom i natywizmem, "Suczasnist"2000, nr 5).
- Zona widczużennja: ukrajins’ka oliharchija miż Schodom i Zachodom, Kyjiw 2004 r.
[edytuj] Książki
- Od Małorosji do Ukrainy (Wid Małorosiji do Ukrajiny: paradoksy zapizniloho nacjetworjennja), 2000, przekł. O. Hnatiuk, K. Kotyńska.
- Dylematy ukraińskiego Fausta (Dyłemy ukrains’koho Fausta: hromadjans’ke suspil’stwo i rozbudowa derżawy, 2000)
- Deinde til’ky ne tut (2002): zbiór esejów i opowiadań
- Dwie Ukrainy (Dwi Ukrajiny), przekł. M. Dyhas, K. Kotyńska, I. Werestiuk, W. Witwicki, 2003
