Dyskusja Wikipedii:Nie jesteśmy plagiatorami

Z Wikipedii

POPRAWIONA WERSJA TEKSTU PRZYKUTY

---

"We make the Internet not suck."

- Jimbo Wales

Sprostowanie

W artykule Jarka Szubrychta opublikowanym w "Przekroju" nr 49 pt. "Stuknij się w web 2.0" znajduje się nieprawdziwa informacja, jakoby redaktorzy Wikipedii przeklejali bądź przepisywali hasła z innych źródeł łamiąc przy tym prawa autorskie. Społeczność Wikipedii prowadzi rygorystyczną politykę eliminowania i piętnowania wszelkich naruszeń praw autorskich. Zakaz naruszania praw autorskich jest podstawową zasadą obowiązującą autorów. Użytkownicy, którzy nie stosują się do tych zasad, są natychmiast blokowani. Zasady te egzekwujemy dzięki konkretnym procedurom i narzędziom. Jeśli jednak panu Szubrychtowi znane są niewykryte przypadki naruszenia praw autorskich wzywamy do ich natychmiastowego ujawnienia, byśmy mogli je usunąć.

List otwarty

W artykule Jarka Szubrychta znajduje się następujący fragment: "[Wikipedyści] Po prostu przeklejają - a w najlepszym wypadku przepisują - treść haseł z innych źródeł, niezbyt przejmując się adnotacją Wszelkie prawa zastrzeżone". Przeklejanie bez zgody autora jest naruszeniem praw autorskich. Przepisywanie to plagiat. Innymi słowy oskarża się nas o najcięższe grzechy, jakie może popełnić autor.

Są tylko dwie możliwości: albo autor świadomie kłamie, albo nie rozumie czym jest encyklopedia. W sumie nie wiemy, co jest gorsze.

Wikipedia, jak każda encyklopedia, nie jest miejscem do publikowania wyników własnych badań. Dlaczego? Bo encyklopedie nie są właściwym miejscem do badania prawdziwości naukowych tez. Encyklopedie są miejscem, w którym zbiera się wiedzę potwierdzoną i uznaną przez naukowców. Brak źródeł jest wadą, a nie zaletą encyklopedii. Zgoda więc: kopiujemy matematyczne wzory. Gdybyśmy ich nie kopiowali, pisalibyśmy nieprawdę. Czy jednak o takie kopiowanie chodziło autorowi tekstu?

W artykule znajduje się też - powielany po wielekroć w mediach - przykład z mistyfikacją dotyczącą Henryka Batuty. Jest to już bardzo stary przykład, na dodatek będący przykładem raczej pozytywnym: błąd nie tylko został dawno naprawiony, ale także doprowadził do powstania szeregu skutecznych procedur zabezpieczających przez mistyfikacjami. Zaś dziennikarz, który jako pierwszy wykrył tę mistyfikację i dotarł do mistyfikatorów, dziś jest autorem wielu cennych artykułów na Wikipedii. Szkoda, że pan Szubrychta postanowił przepisać po kimś, niż wykryć dotrzeć do jakiejś informacji samodzielnie, ale przynajmniej mógłby podawać informacje aktualne, a nie sprzed 2 lat.

Rozumiemy, że Andrew Keen zrobił duże wrażenie na dziennikarzu piszącym ten tekst. Rozumiemy, że od wtorkowego spotkania do czasu wyjścia Przekroju minęły ledwie dwa dni i było mało czasu, by przygotować rzetelny tekst. Jednakże na przyszłość polecamy autorowi tekstu zapoznanie się z podstawowymi zasadami Wikipedii: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Zasady zanim zacznie o niej pisać.

Dwa lata temu "Przekrój" nominował Wikipedię do nagrody "Fenomenów Przekroju" - było to dla nas duże, pozytywne zaskoczenie. Tym razem zaskoczeniem jest komentowany artykuł.

Spis treści 1 Propozycja poprawki 2 Poprawka 2.1 1. 2.2 2. 3 Brak forum na stronie "Przekroju" 4 "Profesjonalizm" dziennikarzy Przekroju 5 Więcej inicjatywy z protestem 6 Sprostowanie do za mało ;) 7 Niejasne 8 Zabezpieczenie na tydzien 9 "Skuteczne procedury zabezpieczające..."

[edytuj] Propozycja poprawki

Wydaje mi się, że fragment "W sumie nie wiemy, co jest gorsze." brzmiałby lepiej w formie "Nie wiemy właściwie, co byłoby gorsze." - mniej kolokwialnie i bardziej logicznie chyba pod względem gramatycznym. Random (dyskusja) 10:22, 1 gru 2007 (CET)

Zmieniłam "w sumie" na "właściwie". Tryb przypuszczający osłabiłby dynamikę tekstu ;-). Ale ja z kolei mam sugestię - może warto by ujednolicić formę podpisów? Czy tak, jak ktoś się podpisał, czy też zostaną podane wszystkie loginy? Warto by było to ustalić. Gytha 11:00, 1 gru 2007 (CET)

"apel o sprostowanie użytkowników polskojęzycznej Wikipedii" - nas ma ktoś sprostować?, czy "apel użytkowników polskojęzycznej Wikipedii o sprostowanie" ? Ark (strona dyskusji) 12:29, 1 gru 2007 (CET)

[edytuj] Poprawka

Ze smutkiem stwierdzam, że proponawany list otwarty odnośnie bezmyślnego paszkwilu wydrukowanego w Przekroju odnosi się do tylko jednej z przynajmniej dwóch tez negujących wartościowość Wikipedii.

[edytuj] 1.

Odpowiadamy na ustęp na temat praw autorskich, gdzie artykuł podaje:

Można też przypuszczać, że redaktorzy Wikipedii rzadko opierają się na wynikach własnych badań naukowych i nie wszystkie publikowane przez siebie informacje znają na pamięć. Po prostu przeklejają – a w najlepszym wypadku przepisują – treść haseł z innych źródeł, niezbyt przejmując się adnotacją „Wszelkie prawa zastrzeżone”.

Otóż nade wszystko należy zaznaczyć, że redaktorzy Wikipedii z zasady nie opierają się na wynikach własnych badań naukowych - tylko tworzą prace kompilacyjne na podstawie weryfikowalnych i adekwatnych źródeł. Jak sądzę, na tym właśnie polegają encyklopedie.

Oczywiście w praktyce możnaby wskazywać przypadki, gdzie granica między odtwórczością a twórczością jest płynna (sytuacja gdy Wikipedyści samodzielnie robią zdjęcia, oglądają plac budowy, kontaktują się z inwestorem, przeszukują materiały prasowe, blogi i wywiady osób opisywanych - wszystko to jednak jest aktywnością na plus i dzieje się w ramach dobrze znanych zasad.

Idąc dalej, autor wypocin w "Przekroju" najwyraźniej sam nie rozumie, co napisał. Bo jednocześnie:

1. zarzuca autorom Wikipedii masowe naruszanie praw autorskich
2. twierdzi, że copyright zastrzega także wiedzę zawartą w materiale copyrightowanym, a napisanie czegokolwiek opierając się na materiale źródłowym jest plagiatem (bo wszystko należy pisać "z pamięci"; kwestia, czy pisanie "z pamięci" już plagiatem nie jest, pozostaje do rozstrzygnięcia).

Jednocześnie autor nie raczył się zapoznać z zasadami Wikipedii czy zweryfikować fakty na miejscu, zadowalając się, jak mniemam, kryptocytatami i powieleniami z bałwańskiej książki A. Keena, przeczytanej najwyraźniej bez krztyny krytycyzmu.

Gdyby zachciało mu się tutaj zajrzeć, albo spróbować dokonać takiego "przeklejenia", wiedziałby, jaka jest standardowa reakcja w takich przypadkach. Niestety, łatwiej było zerżnąć gotowe tezy, głęboko zanurzone w sosie "wydajemisię" i "słyszałem historyjkę", niż pokusić się o głębszą refleksję, czy nie dajcie bogowie badanie naukowe, na które ani Keen, ani autor artykuły najwyraźniej nie mają ani czasu, ani ochoty.

[edytuj] 2.

Tyle w kwestii praw autorskich - natomiast bardziej kuriozalny i groźniejszy jest ustęp "głos amatora = głos profesora".

Otóż gdyby cytowany A.Keen lub J.Szulbrycht kiedykolwiek zastanowili się nad tym, na czym polega "naukowość", może zauważyliby, że fundamentalną zasadą nauki jest ocena wypowiadanych zdań po ich prawdziwośći, a nie autorytecie mówiącego. O takim modelu i dewiacjach od niego, które jako pożądaną oczywistość chce nam sprzedać Keen, pisał w "Przewrocie Kopernikańskim w nauce" Kuhn.

W każdej dziedzinie, która aspiruje do miary naukowości science, kryterium prawdy jest weryfikowalność. Wyprowadzone twierdzenie czy wynik eksperymentu są tak samo prawdziwe, niezależnie od tego czy wykonała je 14-letnia dziewczynka z małego miasteczka czy noblista. Podobnie jest z odkryciami: znaleziony dokument historyczny, obiekt archeologiczny czy notatka prasowa są tyle samo warte niezależnie od tego, kto je znalazł. Zaś wszelkie dywagacje niepodparte dowodem są tylko, mniej lub bardziej ciekawymi, teoriami, a nie prawdami objawionymi.

W nauce liczy się więc prawda materialna. Sytuacja, w której a priori stwierdzamy, że niezależnie od faktów twierdzenie profesora jest więcej warte niż twierdzenie dziewczynki, twierdzenie białego więcej znaczy niż twierdzenie czarnego, a zdanie mężczyzny niż kobiety, jest niczym innym niż uprzedzeniem. Bycie największym autorytetem nie zwalnia z obowiązku udowadnienia swoich racji, bo dotychczasowe osiągnięcia nie dają patentu na nieomylność. Naukowiec, który stwierdza, że on "nie musi dyskutować", przestaje zasługiwać na takie miano.

Nauka zawsze polega na udowadnianiu, podważaniu, i udowadnianiu na nowo hipotez, zgodnie z metodologią formalną. Środowisko naukowe przez lata starało się by wypracować powyższe standardy.

Wikipedia oparta jest o powyższy paradygmat naukowy, w przeciwieństwie do modelu autorytarno-felietonistycznego, który uprawiają i postulują A.Keen oraz J.Szulbrycht. I jest to, w moim przekonaniu, jej olbrzymia zaleta i podstawa: umożliwiająca współpracę i legitymizująca jej istnienie jako otwartego źródła wiedzy.

Pozdrawiam, wzburzony pisaniną "comiślinanajęzykprzyniosła",

aegis maelstrom δ 13:33, 1 gru 2007 (CET)

Ja także jestem za poszerzeniem listu właśnie o w/w argumenty - w szczególności o pierwszy - przecież to jawnie przeczy WP:OR i o ile prawa autorskie są kwestią mglistą i można je jak widać na wiele sposobów interpretować to "Wikipedia nie jest: Miejscem na publikację własnych prac naukowych czy wyników badań." jest chyba jednoznaczne... Poza tym taka mała uwaga- albo mi się wydaje, albo w grafice w artykule [1] jest użyte logo Wikipedii, które jak rzecze Commons jest "© & ™ All rights reserved, Wikimedia Foundation, Inc.". MOże by to tak DELIKATNIE wytknąć Przekojowi? --Wiher dyskusja 14:47, 1 gru 2007 (CET)

To jest uzyte jako zalacznik prasowy, czyli moze byc (C). Herr Kriss ✉ 21:25, 1 gru 2007 (CET)

[edytuj] Brak forum na stronie "Przekroju"

Chciałbym zwrócić uwagę, że tygodnik "Przekrój" w odróżnieniu od Polityki, Wprostu i Newsweeka nie posiada forum internetowego. Czyżby "profesjonaliści" z redakcji Przekroju bali się krytyki "amatorów"? Mieciu K Whassup? 21:16, 1 gru 2007 (CET)

bez przesady. Przekrój pisał pozytywnie o Wikipedii i było dobrze, a teraz nagle stał się złą gazetą? Fakt posiadania przez inne tygodniki forów nie czyni ich poważniejszymi od Przekroju. Filip em 00:34, 2 gru 2007 (CET)

Styl pisania dziennikarzy "Przekroju" nigdy specjalnie nie przypadł mi do gustu, mimo teoretycznej zbieżności poglądów politycznych, a więc z mojego punktu widzenia nigdy nie było dobrze. Forum internetowe na poważnych stronach internetowych służy do kulturalnej polemiki z autorami tekstów i publikacji ewentualnych sprostowań, natomiast aby takie forum uruchomić nie wystarczą same dobre chęci, potrzebne są odpowiednie programy i etaty dla administratorów forum. Mieciu K Whassup? 13:42, 2 gru 2007 (CET)

[edytuj] "Profesjonalizm" dziennikarzy Przekroju

Jeżeli mnie Pamięć nie myli Prawo prasowe i tak zwana "dziennikarska rzetelność" wymaga aby zanim sie kogoś publicznie skrytykuje dać mu możliwość wypowiedzenia się Audiatur et altera pars. Czy dziennikarze z Przekroju próbowali się skontaktować z rzecznikiem prasowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska? Mieciu K Whassup? 21:48, 1 gru 2007 (CET)

[edytuj] Więcej inicjatywy z protestem

Zauważam akcję, którą prowadzi tu w większości przypadków Administracja Wikipedii. W całości, obiema rękami podpisuję się pod Waszym apelem... ale.... no właśnie, gdyby nie wgląd w "ostatnie zmiany" i trafienie n awpis nie wiedziałbym o tym co tu się dzieje.

Tak jest w rzeczywistości.. Wasz "bunt" trwa tylko tu a to oznacza "żale i walenie głową w mur". Proponuję przeniesienie go w jakiejś formie (typu napis- nagłówek) np. na główną stronę z kierującym napisem tu, na tę stronę, aby inni "uczciwi" Wikipedyści przyłączali się do tej formy protestu. Jeśli chcecie aby coś skutkowało, poświęćcie trochę czasu i dajcie "reklamę" temu, bo im więcej w tym proteście będzie głosów, tym lepiej.

PS. Tak po prawdzie "Przekrój" ma trochę racji... Bo gdyby Wikipedia działała tak jak np. "Allegro". Jedna rejestracja (poprzez pocztę), np, dwa "ostrzeżenia", za trzecim razem utrata prawa do edycji. Edycja tylko na zasadzie "po zalogowaniu się", wówczas to można by było w pełni mówić o wiarygodności Wikipedii. Skończyły by się "głupie żarty", wandalizm itp., itd. ....Pozdrawiam "Incognito"

List nie jest naszym prywatnym, wewnętrznym kółkiem adoracji Wikipedii - przeczytaj dokładnie wstęp. Nie chodzi tu o wylewanie żali i tupanie nogą - to prośba o sprostowanie fałszywych informacji.

Przedstawiona przez Ciebie wizja przeczy idei Wikipedii. Zauważ, że na stronie głównej jest wielki napis "Witamy w Wikipedii – wolnej encyklopedii, którą każdy może redagować". Wprowadzanie tu zasad z systemu aukcyjnego, w którym weryfikacja jest potrzebna raczej do wyciągania ewentualnej odpowiedzialności prawnej, byłoby moim zdaniem kompletnie chybione. Ponadto chciałam zauważyć, że gdyby Wikipedia działała tak, jak to opisałeś, nie mógłbyś teraz zabierać tutaj incognito głosu :).

Random (dyskusja) 11:44, 2 gru 2007 (CET)

Chciałbym dodatkowo zauważyć, że Allegro jest komercyjnym przedsiębiorstwem i to przedsiębiorstwem bardzo dochodowym, natomiast Fundacja Wikimedia utrzymuje się z dobrowolnych datków. Oprócz przyczyn ideowych także ze względów finansowych nie jesteśmy w stanie wprowadzić takiego systemu weryfikacji nowych użytkowników jaki posiada Allegro. Mieciu K Whassup? 13:35, 2 gru 2007 (CET)

[edytuj] Sprostowanie do za mało ;)

Jak już wyślemy list otwarty ze sprostowaniem, można byłoby to wrzucić na meta stronę i podesłać link ;) Przykuta 20:57, 2 gru 2007 (CET)

[edytuj] Niejasne

...Rozumiemy, że od wtorkowego spotkania do czasu ukazania się "Przekroju" minęły ledwie dwa dni' - jakie wtorkowe spotkanie? Tekst tego nie wyjasnia, to tylko moze zamacic czytelnikowi w glowie.--Piotr Konieczny aka Prokonsul Piotrus Słucham? 23:49, 4 gru 2007 (CET)

We wtorek było spotkanie z Keenem w Wawie - Przekrój wychodzi w czwartek - ale raczej do druku idzie wcześniej. Małe niedopatrzenie ;) Redakcja nam chyba wybaczy. Przykuta (dyskusja) 00:05, 5 gru 2007 (CET)

[edytuj] Zabezpieczenie na tydzien

Nie mozna zablokowac anonimom i nowym kontom, a pozwolic normalnym edytorom sie podpisywac? "Semi-protection" jak na en wiki? Jak nie to przynajmniej trzeba to zdjac ze statusu IRCa :) --Piotr Konieczny aka Prokonsul Piotrus Słucham? 23:52, 4 gru 2007 (CET)

List już poszedł do redakcji. Co do IRCa :) Przykuta (dyskusja) 00:03, 5 gru 2007 (CET)

[edytuj] "Skuteczne procedury zabezpieczające..."

"(...) błąd nie tylko został dawno naprawiony, ale także doprowadził do powstania szeregu skutecznych procedur zabezpieczających przed mistyfikacjami." -- czy można prosić jakieś konkrety na temat tych "procedur zabezpieczających"? 217.198.148.36 (dyskusja) 01:56, 28 gru 2007 (CET)

Wikiprojekt:Antyhoax, WP:WER, Wikipedia:Bibliografia, Wikipedia:Przypisy, Wikipedia:Biblioteka, Wikiprojekt:Weryfikowalność i Neutralność, {{źródła}}, {{fakt}}, {{Do weryfikacji}}, {{Cytuj książkę}}, {{Cytuj news}}, {{Cytuj stronę}}, {{Cytuj pismo}}. Teraz wchodzi sprawdzanie nowych stron przez zaufanych userów - jeszcze w powijakach, bo zwyczaj dopiero się przyjmuje. To wszystko powstało po to, by uwiarygodniać treści w Wikipedii i unikać mistyfikacji. Niektórzy są tak gorliwi że uważają, info o tym, iż Wikipedia jest największą encyklopedią też może być wątpliwe ;) -> Dyskusja:Encyklopedia. --Przykuta (dyskusja) 09:44, 28 gru 2007 (CET)

Wszystkie te wymienione przez Ciebie zasady/szablony powstały po historii z Batutą czy też może większość istniała jednak przed tym zdarzeniem?

Jak wynika z Dyskusja:Encyklopedia, WP:WER nie jest zbyt serio traktowane w Wikipedii. 18:55, 28 gru 2007 (CET)

Pomimo tych wszystkich rzekomych "procedur zabezpieczających" (część z wymienionych przez Ciebie rzeczy nie opisuje żadnych konkretnych procedur, tylko linkuje do szablonów) do niedawna istniał (przez długi czas) artykuł o Kamilu Łojko. Artykuł już nie istnieje: Kamil Łojko, ale jest jeszcze dostępny w "statycznej" wersji Wikipedii. 21:40, 28 gru 2007 (CET)

Głownie po Batucie powstała zasada WP:WER - opisująca co należy zrobić, aby hoaxu uniknąć - a za nią cała wspomniana wyżej reszta - można sprawdzić w historii zmian. Umieszczanie szablonów, to właśnie procedura, a właściwie jej część. Ktoś ma wątpliwość wstawia szablon - ktoś widzi szablon, sprawdza, czy nie hoax. Dodatkowo od jakiegoś czasu nowych użytkowników od razu się zachęca do podawania źródeł - nawet specjalnym szablonem. Czasami jak w przypadku hasła o encyklopedii trwają dyskusje. Wzajemnie życzę udanego Sylwestra i Nowego Roku. Przykuta (dyskusja) 23:02, 28 gru 2007 (CET)

Link do "statycznej wersji" już najwyraźniej nie działa (nic w Wikipedii nie jest stałe!), na szczęście jest webcitation.org: kopia artykułu "Kamil Łojko" w static.wikipedia.org wykonana pod koniec grudnia 2007 roku (webcitation ma najwyraźniej problem z mirrorowaniem plików styli, więc wygląda to jak wygląda... najważniejsza jest jednak treść :-) przy okazji -- jeśli widzisz białą stronę, włącz akceptowanie ciasteczek z www.webcitation.org). 02:31, 2 lut 2008 (CET)