Paul Habraschka
Z Wikipedii
Paul Habraschka (ur. 6 listopada 1897 w Rozbarku, zm. 12 września 1969 w Hildesheim) – śląski poeta górniczy i humorysta.
Urodził się w górniczej rodzinie – jego ojciec pracował w bytomskiej kopalni Heinitz. Młody Paul w wieku 14 lat podjął pracę w kopalni Karsten-Zentrum, jako uczeń zawodu górnika. W czasie I wojny światowej służył na froncie zachodnim, gdzie w 1916 został ciężko ranny. Po powrocie do zdrowia nadal pracował w kopalni i w 1924 przeżył poważny wypadek – został zasypany węglem na kilka godzin.
Po tym przeżyciu Habraschka wpadł na pomysł opisania trudów górniczego życia zarówno swojego, jak i kolegów. Najpierw powstały opowiadania i poezje – zadebiutował w czasopiśmie Der oberschlesischer Wanderer. W 1930 wydał pierwszy zbiór wierszy – "In der Tiefe", a kolejne to "Der Bergmanns Feierschicht" (1932) i "Nach der Schicht" (1935). W 1940 ukazały się dwie powieści – "Klenkohle" oraz sensacyjna "Grenzmarder", opisujące szmugiel na granicy niemiecko-polskiej. Oprócz tego Habraschka napisał liczne humoreski i historie dla dzieci i młodzieży, które wydane zostały w latach 40. i 60., a niektóre dopiero po jego śmierci.
W 1945 po wkroczeniu na teren Śląska Armii Czerwonej został zesłany do wyniszczającej pracy przymusowej do Związku Radzieckiego. Wraz z innymi towarzyszami niedoli pracował w kopalniach Donbasu, skąd udało mu się wraz z trzema innymi osobami uciec. Po roku przedostał na teren polskiego już Śląska, gdzie aresztowała go milicja i uwięziono go na dwa miesiące. O tych tragicznych przeżyciach opisał w autobiograficznej książce "Meinen Tod will ich selber sterben! Erlebnisse als Internierte in der Sowjetunion" (Chcę sam przeżyć moją śmierć! Przeżycia internowanego w Związku Radzieckim, 1967). W 1957 na zawsze opuścił ojczysty Śląsk i przeniósł się do RFN, do końca życia mieszkając w Hildesheim.
Twórczość Habraschki została wysoko oceniona przez krytyków literackich, jako prawdziwie i trafnie opisująca życie i pracę górników na Górnym Śląsku.
[edytuj] Bibliografia
E. Klin, Habraschka Paul, w: Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności, t. II, pod red. J. Rostropowicz, Łubowice-Opole 2006, ISBN 83-88672-77-0.
