Pożegnanie z Marią
Z Wikipedii
Pożegnanie z Marią - opowiadanie Tadeusza Borowskiego z 1948 roku, które dało tytuł całemu zbiorowi opowiadań, w skład którego wchodzą także:
- Dzień na Harmenzach
- Proszę państwa do gazu
- Śmierć powstańca,
- Bitwa pod Grunwaldem.
Później, zgodnie z wolą autora, do cyklu tego zaliczono także opowiadania Chłopiec z Biblią, U nas, w Auschwitzu..., Ludzie, którzy szli, Ojczyzna, Ofensywa styczniowa.
Opowiadania te łączy tematyka II wojny światowej oraz postać Tadka, który jest zarazem narratorem i głównym bohaterem. W dużej mierze są to opowiadania autobiograficzne, jednak nie można zupełnie utożsamiać Tadka z Tadeuszem Borowskim, a wydarzenia opisane w opowiadaniach nie zawsze odzwierciedlają rzeczywiste przeżycia pisarza (np. w U nas, w Auschwitzu... Maria, ukochana Tadka, uwięziona jest w Birkenau, podczas gdy w Pożegnaniu z Marią, opisującym wcześniejsze wydarzenia, Maria umiera).
W opowiadaniach tych pisarz stosuje metodę behawiorystyczną - opisuje tylko zachowania i zewnętrzne reakcje bohaterów, pomijając ich przeżycia wewnętrzne i psychikę.
[edytuj] Opinie
"Wydaje się, że nikt poza Borowskim nie sięgnął tak głęboko w istotę hańbiącej ludzkość sprawy, nikt nie potrafił tak precyzyjnie narysować metod i skutków upodlenia człowieczeństwa. Nikt - to znaczy nikt u nas. Wydaje się, że nowele Borowskiego nie dadzą się porównać z żadną literaturą świata. Jest to szczytowe osiągnięcie w tego rodzaju piśmiennictwie."
- Jarosław Iwaszkiewicz w przedmowie do Pożegnania z Marią (wyd. z 1961)
Antoni Halor i Józef Gębski w oparciu o to opowiadanie, z wykorzystaniem oryginalnych taśm filmowych z oświęcimskiego obozu z lat 1939-1945, zrealizowali wybitny, wielokrotnie nagradzany w kraju i za granicą pełnometrażowy film dokumentalny "Testament".
[edytuj] Bibliografia
- Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1985 t. 2, s. 232.
