Pokwitanie
Z Wikipedii
Pokwitanie, dojrzewanie płciowe, łac. pubertas – okres procesu dojrzewania u człowieka, trwający ok. 4-5 lat, w którym następuje rozwój drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych. Zachodzi przeciętnie w 11-16 roku życia, przy czym u dziewcząt nieco wcześniej niż u chłopców.
W okresie pokwitania następuje zwiększenie pulsacyjnego wydzielania GnRH, prowadzące do zwiększonego wydzielania LH i FSH i w efekcie do zwiększenia wydzielania sterydów płciowych.
Pokwitanie jest ściśle związane z wiekiem kostnym – jego rozpoczęcie można poznać po pojawieniu się trzeszczki kciuka. Pierwsza miesiączka bądź polucja występują w wieku kostnym 13-14 lat. W ostatnich latach obserwuje się w krajach rozwiniętych "akcelerację" – przyspieszone wchodzenie w wiek dojrzewania, co prawdopodobnie wiąże się ze zdrowszym odżywianiem dzieci. Proces dojrzewania jest tokiem bardzo indywidualnym. Niektóre cechy i oznaki dojrzałości mogą się pojawiać w innym czasie niż u rówieśników, jak i sam proces może rozpocząć się w diametralnie innym czasie.
[edytuj] U dziewcząt
W tym okresie pojawia się:
- produkcja estrogenów i progesteronu w jajnikach – pierwszym hormonem jest estriol, występujący już u 10-letnich dziewczynek
- powiększenie zewnętrznych narządów płciowych
- telarche – dojrzewanie gruczołów sutkowych
- pubarche – owłosienie łonowe (zazwyczaj ok. 2 lat po rozpoczęciu rozwoju sutków), pojawia się również owłosienie pachowe
- menarche – pierwsza miesiączka, jednak pierwsze cykle są zazwyczaj bezowulacyjne.
- pokwitaniowy skok wzrostu
[edytuj] U chłopców
Męskie pokwitanie cechują:
- rozpoczęcie spermatogenezy i produkcji testosteronu w jądrach
- powiększenie penisa i jąder
- owłosienie łonowe i pachowe, później również owłosienie twarzy (często również na nogach, brzuchu i klatce piersiowej)
- wzrost masy mięśniowej (zwłaszcza w okolicach obręczy barkowej) i siły fizycznej
- pojawiają się polucje – nocne wytryski nasienia, często związane ze snami o tematyce erotycznej
- gwałtowny skok wzrostu
- mutacja głosu
- bardzo chętna i namiętna potrzeba uprawiania seksu