Prawo Okuna
Z Wikipedii
Prawo Okuna - "Okun's law" - prawo w makroekonomii, nazwane na cześć jego odkrywcy, Athura Okuna, który zaproponował pewną relację, gdyż zauważył ilościową zależność pomiędzy luką dochodu a wielkością bezrobocia przymusowego.
Spis treści |
[edytuj] Prawo Okuna
W Stanach Zjednoczonych w okresie od 1965 można zaobserwować działanie prawa Okuna i stwierdzić, iż na każdy 1 punkt procentowy przewyższający tzw. naturalną stopę bezrobocia, PKB zmniejsza się o 2 - 3 punkty procentowe. To oznacza, iż bezrobocie powyżej pewnego pułapu ma negatywny wpływ na PKB i zmniejsza je odpowiednio poniżej możliwości produkcji potencjalnej. Może być wyrażane zarówno w procentach, jak i w jednostkach monetarnych.
Prawo Okuna oparte jest bardziej na obserwacjach i wynikach empirycznych, niż zostało wyprowadzone z teorii. Podaje także wyniki przybliżone, ponieważ czynniki inne od bezrobocia (np.: produkcyjność, technologia) również mają wpływ. Ta zależność może być inna dla każdego państwa zależnie od czasu prowadzonego badania.
Zależność pomiędzy luką dochodową a bezrobociem była testowana przez zmniejszający się wzrost PKB lub PNB na zmianę stopy bezrobocia. Martin Prachowny oszacował około 3% spadek w produkcji przypadało na każdy 1% wzrostu bezrobocia (Prachowny, 1993). Ta relacja zdaje się zmniejszać z biegiem czasu w USA. Powołując się na pracę Andrew Abela i Bena Bernanke z 2005 roku, 2% spadek produkcji wyjaśniany zostaje 1% wzrostem bezrobocia.
Jest wiele powodów dla których PKB może wzrastać/spadać szybciej niż zmienia się bezrobocie. Kiedy bezrobocie wzrasta,
- bezrobotni przestaną być aktywni zawodowo i przestaną szukać pracy, po czym nie będą uwzględniani w statystykach
- zatrudnieni pracownicy mogą pracować mniej
- produktywność może zmaleć, ponieważ pracodawcy mogą trzymać więcej pracowników, niż potrzebują
Jedną z implikacji w prawie Okuna jest fakt, iż wzrost produktywności pracowników wraz ze wzrostem ilości siły roboczej może mieć wpływ na wzrost produkcji bez spadku bezrobocia.
[edytuj] Matematyczny zapis prawa Okuna
Prawo Okuna (Abel and Bernanke, 2005) może być zapisane jako:
, gdzie:
jest poziomem produkcji przy pełnym zatrudnieniu, potencjalny dochód narodowy- Y to stan produkcji faktycznej
to naturalna stopa bezrobocia- u to obecny stan bezrobocia
- c to wspólczynnik zamienności luki dochodowej i bezrobocia
w Stanach Zjednoczonych od ok 1965 wartość c wynosiła ok 2 - 3, tak jak to zostało opisane powyżej
Prawo Okuna jak zapisano jest trudne do użycia w praktyce, ponieważ oraz mogą być tylko oszacowane, a nie wyliczone. Częściej używaną i bardziej znaną formą prawa Okuna jest forma szybkości wzrostu i porównuje zmiany w produkcji do zmian w bezrobociu:
, gdzie:
- Y i c są zdefiniowane powyżej
- ΔY jest zmianą w produkcji faktycznej w danym roku do następnego
- Δu jest zmianą w faktycznej stopie bezrobocia w danym roku do następnego
- k jest średnią roczną stopą wzrostu produkcji
Na chwilę obecną w USA k wynosi około 3% oraz c około 2, więc równanie można następująco zapisać:
Wykres na samej górze tej strony ilustruje prawo Okuna, mierzone kwartalnie.
[edytuj] Przekształcenia
Zaczynamy od podstawowej formy prawa Okuna:
Biorąc roczne zmiany po obu stronach, otrzymujemy:
Dokonując dalszych przekształceń, otrzymujemy:
Mnożąc lewą stronę przez 
, czego wartość zbliżona jest do jedności, otrzymujemy
Zakładamy, że 
, zmiana w naturalnej stopie bezrobocia jest równe, bądź bliskie 0. Zakładamy również, że 
, wzrost produkcji potencjalnej jest w przybliżeniu równy jego wartości średniej, k. Tak więc otrzymujemy
[edytuj] Źródła
- Case, Karl E. & Fair, Ray C. (1999). Principles of Economics (5th ed.). Prentice-Hall. ISBN 0-13-961905-4.
- Abel, Andrew B. & Bernanke, Ben S. (2005). Macroeconomics (5th ed.). Pearson Addison Wesley. ISBN 0-321-16212-9.
- Okun's Law: Theoretical Foundations and Revised Estimates by Prachowny, Martin F. J. The Review of Economics and Statistics, Vol. 75, No. 2. (May, 1993), pp. 331-336. JSTOR (Subscription only)
