Proces odwracalny (fotografika)
Z Wikipedii
Proces odwracalny to jedna z odmian wywoływania srebrowych materiałów fotograficznych.
Proces odwracalny stosuje się do materiałów barwnych lub czarno - białych specjalnie przygotowanych dla tego procesu. Polega on na tym, że materiał srebrowy naświetla się tak, jak materiał negatywowy, a wywołuje się z odwróceniem obrazu - z negatywu powstaje pozytyw. Obróbka odwracalna barwna w zasadniczy sposób różni się od obróbki odwracalnej czarno - białej. Związane to jest z faktem, że w procesie barwnym wraz z obrazem srebrowym tworzy się obraz barwny, natomiast w procesie czarno - białym tworzy się tylko obraz srebrowy. Przykład obróbki odwracalnej barwnej:
- pierwsze wywoływanie - czarno - białe.
- odbielanie - ma na celu usunięcie srebrowego obrazu negatywowego czarno - białego
- wtórne naświetlanie lub zadymianie - czyli całkowite zaświetlenie niewywołanej części halogenków srebra
- wywoływanie drugie - barwne.
- Utrwalanie
Przykład obróbki odwracalnej czarno - białej
- wywoływanie pierwsze - ukazuje się negatyw czarno - biały
- odwracanie, tj rozpuszczanie obrazu negatywowego w kwaśnym roztworze dwuchromianu potasu
- klarowanie - tj usuwanie resztek dwuchromianu potasu i jego produktów w wodnym roztworze siarczynu sodu
- wywoływanie drugie - w którym uzyskujemy obraz pozytywowy
- utrwalanie - celem usunięcia resztek halogenków srebra
Uwaga: w obu procesach po każdej kąpieli stosujemy płukanie. Dla lepszego zobrazowania procesu tę ważną czynność pominięto.
- utrwaleniu obrazu - krótsze niż w innych procesach, bo służące jedynie usunięciu resztek po halogenkach
Proces ten może być stosowany zarówno do filmów (konkretnie dla diapozytywów, np. popularnych slajdów) jak i dla odbitek na podłożu nieprzezroczystym. Stosuje się go zarówno dla materiałów czarno-białych, jak i kolorowych.
Warto zwrócić uwagę, iż w procesie odwracalnym dla filmów wszystko odbywa się na nich, nie ma więc możliwości skorygowania błędów niedoświetlenia lub prześwietlenia podczas fotografowania, co w pewnym zakresie można robić w przypadku naświetlania odbitek.
Zobacz też: proces E-6, przegląd zagadnień z zakresu fotografii.
