Prosektorium

Z Wikipedii

Prosektorium (z łac. proseco - "wycinać, odcinać, odrywać") - oddział szpitala, uczelni medycznej lub weterynaryjnej albo instytutu badawczego (z dziedziny nauk biomedycznych) w którym dokonywane są sekcje zwłok zmarłych osób lub zwierząt, w celu diagnostyki pośmiertnej (tzw. sekcja naukowo-lekarska w celu ustalenia naturalnej przyczyny zgonu), badawczych, dydaktycznych (m.in. w celu nauki anatomii prawidłowej), bądź sądowo-lekarskich (w celu ustalenia lub wykluczenia przyczyny zgonu z winy osób trzecich).

Prosektoria przyszpitalne powinny składać się m.in. z kostnicy, czyli miejsca czasowego składowania zwłok (zazwyczaj w specjalnie chłodzonych w tym celu pomieszczeniach lub chłodniach szafowych), sali (sal) sekcyjnej wyposażonej w specjalne stoły sekcyjne na których dokonywane są sekcje, pomieszczeń przedpogrzebowych i sali ekspozycji zwłok, pomieszczeń laboratoryjnych. Większe prosektoria bywają wyposażone także w pracownie rentgenowskie w celu identyfikacji ciał obcych (pocisków i odłamków), złamań kości, itp. w zwłokach oraz rozbudowane zaplecze laboratoryjne (histopatologia, mikrobiologia, identyfikacja DNA, toksykologia, itp).

Współcześnie budowane prosektoria przyszpitalne powinny spełniać jeszcze jedno zadanie w systemie ochrony zdrowia, a mianowicie umożliwiać dekontaminację ludzi skażonych czynnikami biologicznymi, promieniotwórczymi i chemicznymi - ofiar ewentualnych ataków terrorystycznych. Założenie takie wynika z uwarunkowań technicznych budowy i wyposażania prosektorium (łatwo zmywalne i odkażalne pomieszczenia i sprzęty, zwykle odrębny system kanalizacji, odrębna wentylacja z filtrami, bliskość oddziałów szpitalnych, itp.)

Sekcje zwłok ludzkich były wykonywane od XIV w. w tzw. "teatrach anatomicznych" (pierwsze wykonywał włoski anatom Mundino de Lucci (1275-1326) w Bolonii). Były to początkowo sekcje zwłok powieszonych skazańców i miały na celu m.in. publiczną naukę anatomii prawidłowej. Były one atrakcją towarzyską w miastach (stąd nazwa "teatr"). Publicznych sekcji zwłok zaprzestano w XVII - XVIII w. i wtedy powstały prosektoria zbliżone funkcją i strukturą podobną do współczesnych. Dawne teatry anatomiczne zachowały się m. in. na uniwersytecie w Padwie i Lejdzie, a ich pozostałością są sale wykładowe w niektórych dawnych uczelniach medycznych, w których na proscenium jest umieszczony stół sekcyjny (np. taka sala do niedawna istniała w lwowskim uniwersytecie medycznym).