Ptolemeusz XIII
Z Wikipedii
Ptolemeusz XIII (ur. 61 p.n.e., zm. 13 stycznia 47 p.n.e.) – był władcą Egiptu z dynastii Ptolemeuszów. Panował w latach 51-47 p.n.e. Jego ojcem był Ptolemeusz XII. Matki nie znamy.
Był młodszym bratem i mężem Kleopatry VII. Początkowo dzielił z nią władzę, ale pod wpływem regentów: swojego piastuna, eunucha Pothejnosa, nauczyciela, retora Theodetesa z Chios i naczelnego wodza armii królewskiej Achillasa odsunął siostrę od władzy w 49 p.n.e., a na początku 48 p.n.e. zmusił ją do emigracji do Syrii.
Ptolemeusz, wiedząc o gromadzących się siłach Kleopatry, wysłał przeciwko nim wojska, które stanęły obozem pod Peluzjon. Ostatecznemu jego rozprawieniu się z Kleopatrą przeszkodzili Rzymianie: uciekający do Egiptu po swojej klęsce pod Farsalos przyjaciel i sojusznik Ptolemeusza - Pompejusz i jego zwycięzca Cezar. Pod wpływem regentów Ptolemeusz zlecił zamordowanie tego pierwszego, ażeby przypodobać się Cezarowi, gdy ten wylądował w Egipcie.
Kleopatra, która potajemnie dostała się do Cezara, przekonała go do swoich praw do tronu i Ptolemeusz musiał się formalnie zgodzić na współrządy z siostrą, na straży których miał stać Cezar. Regenci jednak nie dali za wygraną. Pothejnos podburzył lud Aleksandrii przeciwko Rzymianom, a pozostająca pod Peluzjon armia egipska w sile 20 000 żołnierzy ruszyła pod wodzą Achillasa na Aleksandrię, oblegając Cezara, który zatrzymał Ptolemeusza jako zakładnika. Wojska te ogłosiły Arsinoe IV, siostrę Ptolemeusza, królową Egiptu. Faktycznie jednak rządy objął jej opiekun Ganimedes, który odsunął Achillasa od dowództwa nad armią. Doszło do zawieszenia broni między przeciwnikami, podczas którego Ptolemeusz został wypuszczony z rzymskiej niewoli.
Po uwolnieniu Ptolemeusz sam stanął na czele armii i ruszył przeciwko rzymskim posiłkom, idącym z Azji Mniejszej, z którymi Cezar zdążył się jednak połączyć. 27 marca 47 p.n.e. rozegrała się bitwa, w której armia egipska została doszczętnie rozbita przez siły Cezara. Uciekający Ptolemeusz zginął, gdy przewożący go statek zatonął w nurtach Nilu.
