Pustelnia parmeńska
Z Wikipedii
Pustelnia parmeńska (fr. La Chartreuse de Parme) - powieść Stendhala, opublikowana w 1839 roku.
Spis treści |
[edytuj] Treść Pustelni parmeńskiej
W powieści tej Stendhal opowiada dzieje Fabrycego del Dongo - młodszego syna mediolańskiego arystokraty i bogacza. Fabrycy, nie mogąc znaleźć w rodzinnym domu szczęścia i miłości ucieka z Italii i przyłącza się do armii Napoleona (wątek autobiograficzny). Bierze udział w bitwie pod Waterloo. Po powrocie przybywa do swej ukochanej ciotki Giny Sanseverina, do Parmy i decyduje się na wybór kariery duchownej. Nie przeszkadza mu to utrzymywać miłosnych stosunków z aktorką Mariettą. Zazdrosny o nią, zabija jej admiratora i musi uciekać z Parmy. Przez jakiś czas przebywa w Boloni, a kiedy w końcu w tajemnicy wraca do miasta, zostaje zdekonspirowany i uwięziony w wieży Farnese. Tam zakochuje się w Kleli Conti, córce komendanta więzienia. Ta pomaga mu w ucieczce, ale dręczona wyrzutami sumienia ślubuje Bogu, że już nigdy więcej go nie zobaczy, po czym wychodzi za innego. Fabrycy tymczasem zostaje arcybiskupem Parmy. Po latach tłumione uczucie pomiędzy nimi wybucha na nowo, jednak aby nie złamać przysięgi kochankowie spotykają się tylko nocą. Z tego burzliwego związku przychodzi na świat syn, który wkrótce umiera. Załamana Kleila, przekonana, że to kara boża, umiera niedługo po nim. Fabrycy, zrozpaczony po utracie ukochanej i dziecka, rezygnuje ze stanowiska i zamyka się w pustelni. Umiera w opinii świętości.
[edytuj] Wymowa dzieła
Pustelnia parmeńska była jedynym utworem, który doczekał się uznania za życia autora. Stało się tak głównie za sprawą entuzjastycznej recenzji Balzaca w paryskiej prasie. Utwór do dziś wzbudza duże zainteresowanie czytelnicze, głównie ze względu na mistrzostwo opisu uczuć, zawiłe intrygi miłosne i doskonałe portrety psychologiczne. Stendhal w Pustelni parmeńskiej starał się ośmieszyć władzę absolutną. Ponadto nadrzędnym celem pisarza było ukazanie nowych stosunków społecznych powstałych po wojnach napoleońskich. Fabrycy, jako jednostka wybitna, napotyka na opór społeczeństwa. Dzięki własnym talentom i pomocy ludzi zdolnych do poświęcenia (księżna Sanseverina, Kleila) odnosi sukces, w przeciwieństwie do np. Juliana z Czerwonego i czarnego. Wymowa powieści jest więc jasna - Włochy to jedyny kraj, w którym "posiew napoleoński nie poszedł na marne" (określenie Tadeusza Boya-Żeleńskiego), w którym jednostki wybitne, mimo wielu przeciwności, mają szansę odnieść życiowy sukces.
