Róża Czacka
Z Wikipedii
Róża Maria Czacka, znana także jako Matka Elżbieta Czacka (ur. 22 października 1876 w Białej Cerkwi na Ukrainie - zm. 15 maja 1961 w Laskach), założycielka zgromadzenia franciszkanek służebnic Krzyża, opiekunka niewidomych, Służebnica Boża.
Była córką Feliksa Czackiego i Zofii z Ledóchowskich, a także prawnuczką Tadeusza Czackiego (założyciela Liceum Krzemiemieckiego) oraz bratanicą kardynała Włodzimierza Czackiego. W wieku 22 lat zupełnie straciła wzrok. Własną ślepotę potraktowała jako wezwanie do zajęcia się innymi niewidomymi. Podróżowała na Zachód, aby poznać nowoczesne metody pracy z niewidomymi. W 1910 otworzyła pierwszy dom dla grupki niewidomych dziewcząt w Warszawie. W 1911 władze zarejestrowały Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Dziś główny ośrodek Towarzystwa znajduje się w Laskach pod Warszawą, na skraju Puszczy Kampinoskiej.
Róża Czacka pracowała nad dostosowaniem alfabetu Braille'a do polskiego systemu fonetycznego. Wyniki pracy zostały zatwierdzone w 1934 roku przez ówczesne Ministerstwo Oświecenia Publicznego do użytku we wszystkich szkołach dla niewidomych na terenie Polski.
Po pierwszej wojnie światowej utworzyła nowe zgromadzenie zakonne: Siostry Franciszkanki Służebnice Krzyża. Wraz z ks. Korniłowiczem była jedną z prekursorek katolicyzmu otwartego na inteligencję. Laski i kościół św. Marcina, przy którym znajduje się klasztor sióstr Służebnic Krzyża, stały się wkrótce jednym z ważnych ośrodków inteligencji w warszawskim Kościele. Środowisko zgromadzone wokół Lasek było równoległe, i pod wieloma względami podobne, do krakowskiego środowiska Tygodnika Powszechnego.
Została ciężko ranna podczas bombardowań Warszawy w Kampanii wrześniowej. Później, w roku 1944, zadecydowała o "przystąpieniu" zgromadzenia do Powstania warszawskiego. Zorganizowano wtedy w Laskach szpitale polowe dla rannych powstańców, przechowywano i dostarczano broń i prowiant oraz przekazywano informacje.
W 1950 roku, wskutek pogarszającego się stanu zdrowia, przekazała kierownictwo swojej następczyni, siostrze Benedykcie. Zmarła w opinii świętości. Pochowana została w Laskach. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył kardynał Stefan Wyszyński. W grudniu 1987 r. Kardynał Józef Glemp otworzył proces beatyfikacyjny Matki Elżbiety.
[edytuj] Bibliografia
- Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Mazowieckiego. Ludzie Lasek. Biblioteka Więzi Tom 56. Wydanie II. Warszawa 2000. ISBN 83-88032-30-5
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi Zakład dla Niewidomych w Laskach - oficjalna strona Towarzystwa.
- Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża - strona zgromadzenia (zwłaszcza dział poświęcony Róży Czackiej)