Rozdział Kościoła od państwa we Francji w 1905 r.
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Projekt ustawy, przewidującej rygorystyczny rozdział Kościoła od państwa we Francji, nastąpił oficjalnie 9 grudnia 1905 r. Przedstawił go w parlamencie francuskim Justin Louis Émile Combes [1] w listopadzie 1904 r. Początkowo projekt zakładał poddanie Kościoła pod kontrolę państwa, ale nie uwzględnial możliwości korzystania przez Kościół z funduszy publicznych.Dzięki interwencji m.in.Aristide Brianda zastąpiono go tekstem możliwym do przyjęcia przez katolików.
Zagwarantowano wolność kultu, ale republika miała stać się w zupełnośći laicka i nie ingerować w sprawy religii. Natomiast Kościół przestawał pełnić odtąd funkcje publiczne (dotąd, od czasów Rewolucji Francuskiej, kiedy skonfiskowano majątek kościelny, księża dostawali pensję jako urzędnicy państwowi). Skutkiem tego anulowano pieniądze przeznaczone na to w budżecie.
Natomiast obecny majątek Kościoła, pozyskany w czasach II Cesarstwa [2] uznano za własność państwa. Wyłomem w tej ustawie była możliwość powierzenia kościołów, seminariów, domów parafialnych itp. "stowarzyszeniom wyznaniowym". W tym przypadku były to grupy złożone z wyznawców danej religii, co zostało szybko przyjęte zwłaszcza przez protestantów i żydów. Nie doszło jednak do tego z powodu silnego oporu wiernych, inspirowanych potępieniami rozdziału Kościoła od państwa przez ówczesnego papieża, Piusa X zawartymi w encyklice "Vebementer nos" oraz zjednoczenie się z Kościołem znacznej części prawicy francuskiej.
Te posunięcia rządu III Republiki miały na celu odsunięcie Kościoła od wpływów w państwie, który, od czasów II Cesarstwa, miał duże znaczenie, zwłaszcza w kwestiach szkolnictwa. Owe działania były efektem antyklerykalnej polityki republikanów, którzy po dojściu do władzy w 1875 r. zapoczątkowali proces sekularyzacji głównych służb publicznych, co przejawiło się w m.in.: usunięciu zakonników i zakonnic ze szkół państwowych, kapelanów z wojska, symboli religijnych z sądów i szpitali, w zniesieniu publicznych modlitw inaugurujących obrady parlamentu czy w transformacji opieki społecznej w instytucję zupełnie świecką.
Kolejną inicjatywą rządu była regulacja statusu zgromadzeń zakonnych jako całości celem łatwiejszej kontroli przez państwo ich wpływu na społeczeństwo. Została ona zaproponowana przez Pierre'a-Marie-René Waldeck-Rousseau[3], a przyjęta przez jego następcę, Emila Combesa, w ustawie przyjętej 1 lipca 1901 r. Systematycznie realizowana, doprowadziła wiosną 1903 r. do rozproszenia 30 tys. zakonnikow siłą oraz do przegłosowania ustawy uzupełniającej, skierowanej głównie przeciwko Braciom Szkół Chrześcijańskich. Wezwanie do Rzymu dwóch biskupów, których tendencje republikańskie, przejawiane w zarządzaniu podległymi im diecezjami, wywołały falą krytyki, było niezgodne z artykułami organicznymi. Dało to Combesowi podstawę prawną do zerwania konkordatu, co zaowocowało później ustawą o rozdziale Kościoła od państwa.
Linki zewnętrzne:
