Russell Means
Z Wikipedii
Russell Means (ur. 10 grudnia 1939) - amerykański działacz na rzecz praw Indian, polityk i aktor.
Russell Means jest północnoamerykańskim Indianinem z plemienia Siuksów Oglala. Urodził się w rezerwacie Pine Ridge w Dakocie Pd. W 1942 jego rodzina przeprowadziła się do San Francisco, gdzie jako młody człowiek popadał w konflikty z prawem i uzależnienia.
Po porzuceniu nauki i odbyciu słuzby wojskowej w marines, w 1964 roku wziął wraz z ojcem udział w indiańskiej okupacji wyspy Alcatraz, a następnie na przełomie lat 60. i 70. XX w. zaangażował się w działalność broniącego praw tubylczych Amerykanów ruchu Red Power. Wkrótce został jednym z liderów głosnego w latach 70. Ruchu Indian Amerykańskich (AIM), organizatorem głośnych indiańskich protestów (w tym - obok Dennisa Banksa - przywódcą okupacji Wounded Knee w 1973 roku) i jednym z najbardziej znanych - obok Dennisa Banksa, Johna Trudella i Leonarda Peltiera współczesnych działaczy indiańskich w USA.
Jego kontrowersyjna sława, ambicje i zdolności zaprowadziły go z czasem do polityki i Hollywood. Występował m.in. w filmach Ostatni Mohikanin (jako Chingachgook), Urodzeni mordercy, Into the West, Thunderheart i - ostatnio (2007) - Tropiciel (Pathfinder). Udzielił swojego głosu wodzowi Powhatanowi w disneyowskiej kreskówce Pocahontas, napisał też obszerną autobiografię Where White Men Fear to Tread (1997).
Jako skrajnie liberalny polityk, startował - bez powodzenia - m.in. w wyborach na prezydenta USA (z ramienia Partii Libertariańskiej) i kilka razy - również bez powodzenia - w wyborach na przewodniczącego Rady Plemiennej Siuksów Oglala w rodzinnym rezerwacie Pine Ridge.
