Selene

Z Wikipedii

Selene (gr. Σελήνη "Księżyc") – w mitologii greckiej córka Hyperiona i Thei, siostra Heliosa i Eos. (W niektórych wersjach mitów jest córką Pallasa - Tytana lub samego Heliosa; czasem uważa się ją za matkę Hor). Uznawana za personifikację Księżyca. Białolica, odziana w śnieżnobiałe szaty, co wieczór, gdy jej brat Helios kąpał swe rumaki, wyjeżdża na swym dwukonnym rydwanie i oświetla swym tajemniczym blaskiem Ziemię.

Kult Selene nie był w Grecji powszechny, gdyż często utożsamiano ją z Artemidą (również uważaną za boginię Księżyca) i nie budowano jej osobnych świątyń. Jednak w niektórych miejscach darzono ją czcią za dawanie rosy, zbawiennej dla ludzi, zwierząt i roślin w czasie posuchy. Główne miejsce kultu Selene znajdowało się na Peloponezie.

Ciekawym aspektem kultu Selene były pewne rytuały odprawiane przez tesalskie wróżki. Otóż gdy następowało zaćmienie Księżyca, wierzono, że smok chce pożreć Selene i wtedy rzeczone wróżki odmawiały różne magiczne formuły, aby go od tego zamiaru odwieść.

W mitologii pojawia się dość rzadko, głównie w wątkach miłosnych. Zakochał się w niej Zeus (z tego związku narodziła się Pandia lub wg innych mitów Herse - rosa), bożek Pan zwabił ją do lasu świetlistym owczym runem. Najsłynniejszy mit o Selene opowiada o jej miłości do pięknego pasterza Endymiona (gr. Ἐνδυμίων). Zeus zachwycony urodą młodzieńca dał mu wieczną młodość i wieczny sen. Selene ujrzała pewnej nocy Endymiona, śpiącego w grocie góry Latmos, w pobliżu Miletu, i go pokochała. Odtąd co noc zatrzymuje się nad ową grotą i patrzy na pasterza, czasem schodzi do niego i szepcze mu miłosne zaklęcia, lecz nie jest w stanie go obudzić. Według niektórych wersji mitu Selene sama wyprosiła u Zeusa wieczną młodość dla pasterza. Gromowładny spełnił jej życzenie sprowadzając na Endymiona wieczny sen.

Selene przedstawiono zwykle jako młoda kobietę z sierpem księżyca. Często motywem Selene i Endymiona zdobiono rzymskie sarkofagi.

Odpowiednik Selene w mitologii rzymskiej to Luna.